10 δισ. περικοπές και απολύσεις στο Δημόσιο μέχρι το 2013

* Αγριότητες με το νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο, με στόχο να υποχωρήσουν οι δαπάνες σε μια τριετία από τα 26 στα 16 δισ. ευρώ

* Αποδιάρθρωση των υπηρεσιών προοιωνίζονται οι αθρόες απολύσεις και οι προσλήψεις με το σταγονόμετρο

Δεύτερο κύμα επίθεσης στον δημόσιο τομέα προδιαγράφεται με το υπό κατάρτιση ενιαίο μισθολόγιο, με το οποίο επιδιώκεται να μειωθεί η μισθολογική δαπάνη κατά 40% έως το 2013. Συγκεκριμένα προβλέπεται το μισθολογικό κόστος του Δημοσίου να μειωθεί από 26 σε 16 δισ. ευρώ την επόμενη τριετία με σειρά μέτρων, όπως είναι η μείωση των αποδοχών και ιδιαίτερα η περικοπή των επιδομάτων και οι μαζικές "απομακρύνσεις" με τη διατήρηση του κανόνα "1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις", που ήδη έχει επιδεινωθεί σε 1 προς 7.

Τα στοιχεία περιλαμβάνονται σε μελέτη που εκπόνησαν δύο ιδιωτικές εταιρείες, παρ' ότι η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Το θέμα έφερε στη Βουλή ο Αλ. Τσίπρας, όπως και την ανάθεση σε ιδιώτες χρυσοπληρωμένης μελέτης για την εισφοροδιαφυγή.

Ετοιμάζουν μαχαίρι στο Δημόσιο με περικοπές και απολύσεις

 

Νέο μαχαίρι στις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων ετοιμάζει η κυβέρνηση εν όψει της κατάρτισης του Ενιαίου Μισθολογίου, αρχής γενομένης από την κατάργηση και περικοπή των επιδομάτων. Συνυπολογίζοντας δε τον υφιστάμενο περιορισμό των προσλήψεων με βάση τον κανόνα "μία πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις", η κυβέρνηση σκοπεύει στην καλύτερη περίπτωση να μειώσει έως το 2013 τη μισθολογική δαπάνη του δημοσίου μέχρι και 10 δισ. ευρώ.

Αυτό προκύπτει από τη "μελέτη για τις μισθολογικές εξελίξεις στο Δημόσιο" που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα από τα υπουργείο Εσωτερικών και Οικονομικών και έχει σταλεί ήδη στην ΑΔΕΔΥ ως βάση για τις διαπραγματεύσεις για το νέο ενιαίο μισθολόγιο.

Τη μελέτη εκπόνησαν δύο ιδιωτικές εταιρείες μετά απο παραγγελία των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών. Όπως αναφέρουν στην κοινή τους ανακοίνωση τα υπουργεία, αντικείμενο της μελέτης είναι η ανάλυση των υφιστάμενων στοιχείων αναφορικά με τη δυναμική της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, τη διάρθρωση των αμοιβών, καθώς και η παρουσίαση πρακτικών άλλων χωρών ως προς το μισθολόγιο του δημόσιου τομέα, ενώ τονίζεται ότι η έκθεση αποτελεί προσχέδιο και πως θα ολοκληρωθεί με την ενσωμάτωση της επεξεργασίας δεδομένων της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών από τη μισθοδοσία του Μαρτίου 2011, τα οποία θα καλύπτουν το σύνολο σχεδόν της Κεντρικής Διοίκησης.

Ειδικότερα, καταγράφοντας την υφιστάμενη κατάσταση στο Δημόσιο, η μελέτη τονίζει μεταξύ άλλων ότι:

* Το κάθε υπουργείο ή υπηρεσία έχει θεσμοθετήσει ειδικές ρυθμίσεις, ειδικά μισθολογικά μέτρα, ειδικές οργανωτικές και εκπαιδευτικές δομές.

* H εκπαίδευση και τα χρόνια υπηρεσίας είναι τα μοναδικά κριτήρια για την ένταξη και εξέλιξη στα μισθολογικά κλιμάκια.

* H σχέση μεταξύ εισαγωγικής και καταληκτικής αμοιβής είναι μικρή ανεξαρτήτως επιπέδου εκπαίδευσης.

* Το μισθολόγιο χαρακτηρίζεται από εσωστρέφεια, καθώς δεν γίνεται σύγκριση του μισθολογίου με τις αντίστοιχες τάσεις της αγοράς.

* Το παρόν μισθολόγιο εξομοιώνει, από μισθολογικής άποψης, τους υπαλλήλους που επιτυγχάνουν οριακή απόδοση με εκείνους που έχουν άριστη απόδοση.

* Το υφιστάμενο μισθολόγιο έρχεται σε σύγκρουση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία θέσεις ίσης αξίας από πλευράς παραγόμενου αποτελέσματος θα πρέπει να αμείβονται στα ίδια επίπεδα.

* Αναφορικά με το σύστημα των επιδομάτων αυτό στιγματίζεται ως "περίπλοκο και κατακερματισμένο. Τα επιδόματα είναι πολλά και αρκετά από αυτά δεν συνάδουν με τις νέες εξελίξεις στην αγορά εργασίας ή τις υπευθυνότητες των ρόλων, αλλά μόνο με την ενίσχυση των αμοιβών". Συγκεκριμένα αναφέρει ότι:

- Κάποια από τα επιδόματα δεν εξυπηρετούν τον σκοπό τους, όπως για παράδειγμα το κίνητρο απόδοσης, το οποίο αποτελεί πάγια μηνιαία αμοιβή.

- Ορισμένα κοινωνικού χαρακτήρα (π.χ. επίδομα οικογενειακών βαρών) είναι αρκετά χαμηλά.

- Επιδόματα που θα έπρεπε να προάγουν την υπευθυνότητα και την αποτελεσματικότητα (π.χ. επίδομα θέσης ευθύνης) είναι χαμηλά και δεν διαφοροποιούν πραγματικά τους εργαζόμενους που τα λαμβάνουν.

- H επιδοματική πολιτική χρειάζεται συστηματική ανασκόπηση και απλοποίηση ανά τακτά χρονικά διαστήματα προκειμένού να καλύπτει συνεχώς τις ανάγκες και να συμβαδίζει με τις σύγχρονες απαιτήσεις.

* Σε ό,τι αφορά τα στοιχεία για τις πραγματικές αμοιβές, τα οποία αφορούν 668.043 εργαζομένους, προέκυψε ότι το μεγαλύτερο μέρος της μισθολογικής δαπάνης 60,17% αφορά τον βασικό μισθό, με αμέσως επόμενο το σύνολο των επιδομάτων, το οποίο ανέρχεται σε 28,85%, το χρονοεπίδομα σε ποσοστό 5,46% και τις υπερωρίες σε ποσοστό 2,68%. Το 50% των εργαζομένων τον δείγματος δεν ξεπερνά το ποσό των 1.639 ευρώ. Μόνο το 10% του πληθυσμού πού περιλαμβάνεται στο δείγμα αμείβεται άνω των 2.418 ευρώ. Μόνο το 0,4% των εργαζομένων τον δείγματος πληρώνεται άνω των 5.856 ευρώ.

Βάσει των ανωτέρω το σύνολο τον προσωπικού (τακτικό και έκτακτο) παρουσιάζει αύξηση το διάστημα 2006-2009 και σημαντική μείωση της τάξης του 8% κατά το 2010.

* Αξίζει ακόμη να σημειώσουμε τις επισημάνσεις της μελέτης μετά τη σύγκριση της μισθολογικής δαπάνης των δημόσιων υπηρεσίων στην Ελλάδα σε σχέση με τις χώρες του ΟΟΣΑ. Όπως σημειώνεται:

α) Το μέγεθος της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα στην Ελλάδα συμβαδίζει με το αντίστοιχο μέγεθος των ανεπτυγμένων οικονομικά χωρών, ειδικά της Ε.Ε. Τονίζεται ωστόσο ότι «το μέγεθος της απασχόλησης δεν αποτελεί από μόνο του ένδειξη 'μικρού' ή 'μεγάλου' δημόσιου τομέα, στο βαθμό που δεν συνυπολογίζει παράγοντες όπως την αποτελεσματικότητα ή παραγωγικότητα της εργασίας ή την επιλεχθείσα πολιτική εμπλοκής του κράτους στην οικονομική ζωή».

β) Η μισθολογική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ (φθάνει το 11%) συμβαδίζει με την αντίστοιχη των ανεπτυγμένων οικονομικά χωρών (ειδικά της Ε.Ε.), αν και είναι υψηλότερη από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ.

γ) Η μέση αμοιβή των απασχολούμενων στον ελληνικό δημόσιο τομέα είναι χαμηλότερη σε σχέση με τα μέσα ευρωπαϊκά μεγέθη, ωστόσο η αξία της συγκεκριμένης διαπίστωσης περιορίζεται από την αδυναμία σύγκρισης της αποτελεσματικότητας των δημόσιων τομέων μεταξύ των χωρών.

Εκτίμηση μισθολογικής δαπάνης την περίοδο 2011-2013

 

ια την εκτίμηση της μισθολογικής δαπάνης για την περίοδο 2011-2013 προσδιορίζεται σε πρώτη φάση το βασικό σενάριο (baseline scenario), το οποίο αποτελεί προβολή της τάσης βάσει των απολογιστικών στοιχείων εκτέλεσης τακτικού προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για τα έτη 2006-2009. Τα στοιχεία έχουν προσαρμοστεί προκειμένου να συμπεριλαμβάνεται και η δαπάνη μισθοδοσίας των ΟΤΑ.

Η μισθολογική δαπάνη του τακτικού προύπολογισμού το 2010 μειώθηκε κατά 11% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η μεταβολή αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στη σημαντική μείωση των επιδομάτων στο Δημόσιο και δευτερευόντως στη μείωση της απασχόλησης κατά το ίδιο έτος. Προκειμένου να εκτιμηθεί η δαπάνη για το διάστημα 2006-2009 υπολογίστηκε το μέσο μηνιαίο κόστος απασχόλησης ανα σχέση εργασίας βάσει των αναλυτικών στοιχείων μισθοδοσίας φορέων των μηνών Ιουνίου - Δεκεμβρίου 2010 του ΓΛΚ, οι οποίες περιλάμβαναν μισθολογική δαπάνη και σύνολο προσωπικού ανά φορέα και σχέση εργασίας και αναγωγή σε ετήσιο λαμβάνοντας υπόψη το ποσοστό προσωπικού που δικαιούται επιδομάτων αδείας και εορτών.

Η εκτίμηση των επιπτώσεων στο μέσο ετήσιο κόστος μισθοδοσίας έγινε λαμβάνοντας υπόψη: 1. Τις αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης τακτικού προσωπικού και λόγω μείωσης των συμβάσεων ορισμένου χρόνου ή μίσθωσης έργου. 2. Τις προσλήψεις προσωπικού με τον κανόνα μία πρόσληψη για πέντε αποχωρήσεις. 3. Τις προβλεπόμενες αυξήσεις λόγω μισθολογικής εξέλιξης του τακτικού προσωπικού.

Η μισθολογική δαπάνη λοιπόν παρουσιάζει σημαντική μείωση και στα τρία σενάρια η οποία οφείλεται στον αριθμό αποχωρήσεων και τον περιορισμό των προσλήψεων στο 5:1. Η μείωση ήταν σημαντική το 2011, ενώ ακολουθεί με ηπιότερο ρυθμό το διάστημα 2011-2013.

Η συνολική μείωση της μισθολογικής δαπάνης αποτυπώνεται αναλυτικά στον παρακάτω πίνακα, όπου το μέγεθος προκύπτει από το όφελος από αποχωρήσεις, την αφαίρεση δαπάνης για νεοπροσληφθέντες και την αφαίρεση δαπάνης λόγω ωρίμανσης. Οι αρνητικές τιμές του πίνακα σε ό,τι αφορά το baseline scenario αναφέρονται σε αύξηση του κόστους, ενώ τα υπόλοιπα 3 σενάρια παρουσίαζουν σημαντική μέιωση του κόστους κατ' έτος, με το ευνοϊκότερο σενάριο να περικόπτει 10 δισ. ευρώ σε σχέση με το βασικό σενάριο.

H AYΓΗ