Του Γιωργου Kορομηλα*
Το 2011 έκανε ποδαρικό με κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, η οποία προέβλεπε αφορολόγητο όριο ύψους 12.000,00 ευρώ. Οταν αυτή η χρονιά μας αποχαιρέτησε, η κλίμακα είχε αλλάξει δύο φορές και το αφορολόγητο όριο διαμορφώθηκε στο ποσό των 5.000,00 ευρώ. Ειδικότερα, το αφορολόγητο διαμορφώθηκε στις 5.000,00 ευρώ και καταργήθηκαν δύο ενδιάμεσα κλιμάκια με συντελεστές 24% και 32%. Η νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των φυσικών προσώπων, η οποία ισχύει για εισοδήματα τα οποία αποκτήθηκαν από την 1.1.2011, διαμορφώθηκε ως ακολούθως:
- Για εισόδημα έως 5.000 ευρώ η φορολογική επιβάρυνση είναι μηδενική.
- Για εισόδημα έως 12.000 ευρώ ο φορολογούμενος θα καταβάλει φόρο 700 ευρώ.
- Για εισόδημα έως 16.000 ευρώ ο φορολογούμενος θα καταβάλει φόρο 1.420 ευρώ.
- Για εισόδημα έως 26.000 ευρώ ο φορολογούμενος θα καταβάλει φόρο 3.920 ευρώ.
- Για εισόδημα έως 40.000 ευρώ ο φορολογούμενος θα καταβάλει φόρο 8.820 ευρώ.
- Για εισόδημα έως 60.000 ευρώ ο φορολογούμενος θα καταβάλει φόρο 16.420 ευρώ.
- Για εισόδημα έως 100.000 ευρώ ο φορολογούμενος θα καταβάλει φόρο 32.420 ευρώ.
- Για εισοδήματα άνω των 100.000 ευρώ (υπερβάλλον) ο φορολογικός συντελεστής διαμορφώνεται στο 45%.
Υπενθυμίζεται ότι για τους κατοίκους των μικρών νησιών (πληθυσμού κάτω των 3.100 κατοίκων) το αφορολόγητο ποσό της κλίμακας (5.000,00 ευρώ) προσαυξάνεται κατά 50% και γίνεται 7.500,00 ευρώ. Ακόμα όμως και με αυτή τη διευκόλυνση η φορολογική επιβάρυνση φέτος θα είναι αισθητή. Επί παραδείγματι, άγαμος μισθωτός κάτοικος μικρού νησιού με εισόδημα 18.000,00 ευρώ για το οικονομικό έτος 2011 καταβάλει μηδενικό φόρο. Ομως, για το οικονομικό έτος 2012, μετά τη μείωση του αφορολογήτου στα 7.500 ευρώ θα κληθεί να πληρώσει φόρο 1.670 ευρώ. Επισημαίνεται ότι, με τον Ν. 3986/2011 «Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012 - 2015» το αφορολόγητο μειώθηκε για πρώτη φορά από τις 12.000,00 ευρώ σε 8.000,00 ευρώ, με αποτέλεσμα η παρακράτηση φόρου εισοδήματος σε μισθωτούς και συνταξιούχους να διενεργείται:
α) Με την προϊσχύουσα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος που προέβλεπε αφορολόγητο ύψους 12.000,00 ευρώ για το διάστημα από 1.1.2011 έως και 30.6.2011, και
β) Με την κλίμακα που καθιερώθηκε με το Ν. 3986/2011 για το διάστημα από 1.7.2011 έως 31.12.2011.
Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι, για τους οποίους η παρακράτηση φόρου εισοδήματος διενεργήθηκε όπως προαναφέρεται, να κληθούν να καταβάλουν αυξημένους φόρους, λόγω και της περαιτέρω μείωσης του αφορολογήτου ορίου, με το εκκαθαριστικό που θα προκύψει από την εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2012 (εισοδήματα ημερολογιακού έτους 2011).
Επίσης, όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα το έτος 2011 άνω των 12.000,00 ευρώ, στο ίδιο εκκαθαριστικό θα δουν και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Την ίδια στιγμή, το αφορολόγητο ποσό ύψους 9.000,00 ευρώ, εφόσον το δηλωθέν εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό δεν υπερβαίνει τις 9.000,00 ευρώ, διατηρούν:
α) Οι νέοι ηλικίας έως και 30 ετών, β) Οι συνταξιούχοι άνω των 65 ετών, γ) Τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Σε αυτές τις περιπτώσεις όταν το συνολικό τους εισόδημα είναι από 9.000,00 ευρώ και άνω, το ποσό του φόρου που προκύπτει με βάση την κλίμακα περιορίζεται ώστε το συνολικό καθαρό εισόδημα που προκύπτει μετά την αφαίρεση του φόρου να μην είναι μικρότερο των 9.000,00 ευρώ, δ) Οι συνταξιούχοι ανεξαρτήτως ηλικίας με παιδιά με ειδικές ανάγκες.
Σε ό, τι αφορά το αφορολόγητο όριο που συνδέεται με την ύπαρξη τέκνων για το οικονομικό έτος 2012 (αφορολόγητο εισοδήματος 2011) και εδώ προκύπτουν αξιοσημείωτες μειώσεις, που βέβαια μεταφράζονται σε επιπλέον επιβαρύνσεις για τα νοικοκυριά. Ετσι:
- Για οικογένεια με 1 παιδί το νέο αφορολόγητο διαμορφώνεται στα 7.000 ευρώ και είναι μειωμένο κατά 6.500 ευρώ σε σύγκριση με το 2011.
- Για οικογένεια με 2 παιδιά το νέο αφορολόγητο διαμορφώνεται στα 9.000 ευρώ και είναι μειωμένο κατά 6.000 ευρώ σε σύγκριση με το 2011.
- Για οικογένεια με 3 παιδιά το νέο αφορολόγητο διαμορφώνεται στα 12.000 ευρώ και είναι μειωμένο κατά 11.500 ευρώ σε σύγκριση με το 2011.
- Για οικογένεια με 4 παιδιά το νέο αφορολόγητο διαμορφώνεται στα 15.000 ευρώ και είναι μειωμένο κατά 10.500 ευρώ σε σύγκριση με το 2011.
- Για οικογένεια με 5 παιδιά το νέο αφορολόγητο διαμορφώνεται στα 18.000 ευρώ και είναι μειωμένο κατά 9.500 ευρώ σε σύγκριση με το 2011.
Ποιες δαπάνες μειώνουν τον φόρο
Μία ακόμα σημαντική αλλαγή είναι ότι πλέον καμία δαπάνη δεν παρέχει μείωση φορολογητέου εισοδήματος, καθώς άλλες καταργήθηκαν και άλλες προσφέρουν μειώσεις φόρου. Οι δαπάνες που μείωναν το φορολογητέο εισόδημα και πλέον μεταφέρθηκαν στη μείωση φόρου, είναι:
Μία ακόμα σημαντική αλλαγή είναι ότι πλέον καμία δαπάνη δεν παρέχει μείωση φορολογητέου εισοδήματος, καθώς άλλες καταργήθηκαν και άλλες προσφέρουν μειώσεις φόρου. Οι δαπάνες που μείωναν το φορολογητέο εισόδημα και πλέον μεταφέρθηκαν στη μείωση φόρου, είναι:
Εισφορές που καταβάλλονται σε ταμεία ασφάλισης, εφ’ όσον η καταβολή τους είναι υποχρεωτική από τον νόμο, και εισφορές στις περιπτώσεις προαιρετικής ασφάλισης σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο, τόκοι από συμβάσεις δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας που έχουν συναφθεί μέχρι 31.12.1999 και από 1.1.200 και έως 31.12.2002 για ακίνητο έως 120 τ.μ. Εξοδα ιατρικής περίθαλψης του φορολογουμένου και των λοιπών προσώπων που τον βαρύνουν. Πλέον δεν υπάρχουν οφέλη για το 20% της δαπάνης για αγορά μεριδίων μετοχικών και μεικτών αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού, εφ’ όσον αυτά δεν μεταβιβαστούν για 3 έτη από την αγορά τους (εξέπιπταν από το εισόδημα έως 3.000 ευρώ έως το 2010), ενώ δαπάνη χωρίς δικαιολογητικά για τον ίδιο τον φορολογούμενο και για καθένα από τα πρόσωπα που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν εφόσον είναι ανάπηροι κ.λπ. πλέον αυξάνει το αφορολόγητο κατά 2.000 ευρώ.
Επίσης, μείωση φόρου έως 10% με όριο τα 3.000 ευρώ εξασφαλίζουν η ιατρική περίθαλψη, ενώ για τη νοσοκομειακή τα αντίστοιχα μεγέθη είναι 20% έως τα 6.000 ευρώ. Τα μισθώματα 1ης κατοικίας, παιδιών που σπουδάζουν και τα δίδακτρα φροντιστηρίων παρέχουν μείωση φόρου 10% έως τα 1.000 ευρώ, άρα μέγιστη μείωση 100 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τους τόκους στεγαστικών δανείων 1ης κατοικίας, καταβαλλόμενοι από 1.1.2011, παρέχεται μείωση φόρου με ποσοστό 10% στους τόκους που αντιστοιχούν στο τμήμα του δανείου έως 200.000 ευρώ και επιφάνεια έως 120 τ.μ.
Τα ασφάλιστρα ζωής και λοιπές σχετικές δαπάνες εξασφαλίζουν μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό της δαπάνης αυτής δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.200 ευρώ για άγαμο και τα 2.400 ευρώ για οικογένεια και κατά συνέπεια μέγιστη μείωση φόρου 120-240 ευρώ αντίστοιχα. Ασφαλιστικές εισφορές αυτοαπασχολούμενων και εισφορές προαιρετικής ασφάλισης σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο μειώνουν τον φόρο σε ποσοστό 10%, ενώ οι δαπάνες για παροχή νομικών υπηρεσιών από δικηγόρους θα συνυπολογίζονται για τη διατήρηση του αφορολογήτου τόσο στις δηλώσεις του 2012 όσο και τις επόμενες.
Τέλος, η παρακράτηση φόρου εισοδήματος σε μισθωτούς και συνταξιούχους για το 2012 θα διενεργείται με τη νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος. Εκτός όμως από την παρακράτηση φόρου εισοδήματος θα παρακρατείται και ένα επιπλέον ποσό έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, σε όσους οι ετήσιες αποδοχές υπερβαίνουν το ποσό των 12.000 ευρώ.
* Ο κ. Κορομηλάς είναι αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 7/1/2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου