Χωρίς θεμέλια

Μία από τις κρισιμότερες νύχτες της μέχρι τώρα πορείας της έζησε χθες βράδυ η υπόθεση της ευρωπαϊκής ενοποίησης, χωρίς όμως να υπάρχει η αισιόδοξη πρόβλεψη ότι οι δυσλειτουργίες και τα προβλήματα που απειλούν πλέον την ίδια την ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι ενδεχόμενο να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μέσα στο αμέσως προσεχές διάστημα. Και ούτε και προβλέπεται να αντιμετωπιστούν όσο η προσοχή των ισχυρών της Ευρωζώνης δεν εστιάζεται στην ουσία του προβλήματος, αλλά διασπάται σε επιμέρους επιπτώσεις του.
Το πρόβλημα της Ευρώπης δεν είναι η Ελλάδα, όπως δεν είναι η Ιρλανδία ή η Πορτογαλία, ή ακόμη και η Ισπανία ή η Ιταλία που έχουν μπει στον ίδιο δρόμο των ελλειμμάτων και του χρέους. Το πρόβλημα είναι ότι η Ευρωζώνη φτιάχτηκε ως ένα οικοδόμημα χωρίς θεμέλια και τώρα που ήρθαν οι δύσκολες μέρες δεν υπάρχουν οι αντιστάσεις που θα το κρατήσουν όρθιο, εξουδετερώνοντας τις πιέσεις της παγκοσμιοποίησης και της μείωσης της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Κι ακόμη σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι σε αυτήν την κρίσιμη φάση που βρίσκεται σήμερα η Ευρωζώνη, εκείνο που θα έπρεπε να απασχολεί τους μετέχοντες σε αυτήν είναι αν και κατά πόσο συμμερίζονται το όραμα των πολιτικών ηγετών που ξεκίνησαν την πανευρωπαϊκή αυτή σύγκλιση και αν είναι διατεθειμένοι να παλέψουν για την επιβίωση αυτού του οράματος.
Τι σημαίνει αυτή η τελευταία προϋπόθεση το κατέδειξε πριν από μερικές μέρες ο Ζακ Ντελόρ, ο οποίος αναφερόμενος στις επιθέσεις που έχουμε δεχτεί από τη Φινλανδία και τη Σλοβακία δήλωσε πως αν κάποιος πρέπει να αποβληθεί από την ΕΕ δεν είναι η Ελλάδα, αλλά εκείνοι που αποδεικνύουν πως αγνοούν τους λόγους για τους οποίους ξεκίνησε να στήνεται το οικοδόμημα της ενωμένης Ευρώπης.
Πολύ απλά, για να ξεπεράσει η Ευρωζώνη τα προβλήματά της πρέπει να θυμηθεί πώς, από πού και γιατί ξεκίνησε πριν από μισό αιώνα την πορεία της και από τα οράματα εκείνα να εμπνευστεί για το μέλλον της και να αντιδράσει.