Ομιλία της Υφυπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Εύης Χριστοφιλοπούλου, στην ημερίδα ενημέρωσης και διαλόγου του Υπουργείου Παιδείας με τους Δημάρχους της χώρας

Δελτίο Τύπου                                             28/02/2011

Ομιλία της  Υφυπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Εύης Χριστοφιλοπούλου, στην ημερίδα ενημέρωσης και διαλόγου του Υπουργείου Παιδείας με τους Δημάρχους της χώρας

Καλημέρα και από εμένα, καλωσορίσατε. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που έχουμε εδώ αιρετούς της αυτοδιοίκησης από κάθε άκρητης χώρας, απ’ τα νησιά μας, απ’ τη βόρεια Ελλάδα, απ’ την Πελοπόννησο, απ’ την Κρήτη, από παντού.

Θέλω να μιλήσω για τα σχολεία, γιατί αυτά άπτονται της ευθύνης μου. Και θέλω να σας μιλήσω από καρδιάς, για το πώς εμείς στο Υπουργείο Παιδείας οραματιζόμαστε, σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε και θεωρούμε ότι πρέπει μαζί να συνεργαστούμε για να ολοκληρώσουμε το νέο σχολείο, τα δημοτικά μας, τα νηπιαγωγεία, τα γυμνάσια και τα λύκεια.

Και αν τα σχολεία ως προς την εκπαιδευτική τους λειτουργία είναι κατά κύριο λόγο – για να απαντήσω στον εξαιρετικά χειμαρρώδη λόγο του Δημάρχου Λέσβου και αγαπητού φίλου του κ. Βουνάτσου – ζήτημα του Υπουργείου Παιδείας, ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τον πολιτισμό, για την τοπική ιστορία, για τις δράσεις που μπορεί να αναπτύξει ένας δήμος γύρω απ’ το σχολείο, τόσο μέσα στον πυρήνα του ίδιου του σχολείου, όσο και μετά το απόγευμα, όπου πρέπει τα σχολεία μας να μείνουν ανοιχτά. Μπορούμε σε συνεργασία μαζί σας και με το Υπουργείο Εσωτερικών να δούμε τους τρόπους με τους οποίους τα σχολεία μας θα είναι ανοιχτά και το απόγευμα για τα παιδιά, για τη Διά Βίου Μάθηση που σας ανέπτυξε η Φώφη Γεννηματά λίγο πριν, για δραστηριότητες πολιτισμού, αθλητισμού και ψυχαγωγίας, που εσείς θα χτίσετε γύρω από την πόλη σας και το χωριό σας.

Αλλά θα ήθελα να συνεχίσω τη συζήτηση για τις συνενώσεις, για να πάμε μετά στα καλλιτεχνικά σχολεία, στα μουσικά σχολεία και το τι σχεδιάζουμε για αυτά. Θέλω πραγματικά να δεσμευτώ ότι στόχος μας είναι, όπως είπε και η Υπουργός η Άννα Διαμαντοπούλου, εκεί όπου μπορούμε να έχουμε εξαθέσια δημοτικά σχολεία. Για να έχει κάθε τάξη το δάσκαλό της.

Εκεί όπου μπορούμε- στις πόλεις- να έχουμε 12θέσια δημοτικά σχολεία. Λίγο πριν μιλούσε ο Δήμαρχος Αμαρουσίου. Είναι και άλλοι Δήμαρχοι εδώ από αστικές περιοχές. Υπάρχουν συνενώσεις σχολείων από τις οποίες προκύπτουν 12θέσια. Στην περίπτωση αυτή πάμε στο Ενιαίο Αναμορφωμένο Πρόγραμμα σπουδών που περιλαμβάνει ξένη γλώσσα από την Α’ κιόλας δημοτικού, πληροφορική, φιλαναγνωσία, για να μάθουν επιτέλους τα παιδιά μας την αγάπη του βιβλίου, του διαβάσματος, της λογοτεχνίας, τη χαρά της μάθησης.

Επίσης, το 12θέσιο σχολείο έχει τη δυνατότητα να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη μουσική, στα καλλιτεχνικά, περισσότερη φυσική αγωγή, χορός και αθλητισμό. Ένα σχολείο πλήρες, ένα σχολείο ολόκληρο. Εκεί όπου μπορούμε στις πόλεις μας και στις επαρχιακές και στα μεγάλα συγκροτήματα, θα πάμε σε 12θέσια μέσω των αναδιαρθρώσεων των σχολείων και αυτό θα είναι εις όφελος των μαθητών.

Συμμερίζομαι ξέρετε το φλάμπουρο του Δημάρχου που λέει «είναι πρώτα το χωριό». Αλλά εμείς πονάμε πρώτα το παιδί και μετά το χωριό. Υπάρχουν περιπτώσεις στη Λακωνία, στη βόρεια Ελλάδα πολλές, όπου ένα μικρό χωριό έχει μονοθέσιο σχολειό και δίπλα του στα 4 χλμ υπάρχει 8θέσιο. Πείτε μου γιατί να μην πάμε σε αυτή τη συνένωση, ώστε να βοηθήσουμε τα παιδιά του χωριού;

Βεβαίως, έχουμε στην Αρκαδία και αλλού, και πάνω στη βόρεια Ελλάδα μονοθέσια που είναι στις ραχούλες και στα βουνά. Θέλω να διαβεβαιώσω τους αιρετούς Δημάρχους, τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τους εκπαιδευτικούς που είναι ανάμεσά μας, ότι τα σχολεία αυτά- που είναι στις εσχατιές της Ελλάδας- θα παραμείνουν ζωντανά με οποιοδήποτε κόστος. Ακόμα και ένα Γυμνάσιο στη Θεσσαλία που έχει 8 μαθητές και μόνο. Ναι, θα παραμείνει ανοιχτό εις όφελος αυτών των μαθητών.

Όμως, εκεί όπου οι συνενώσεις μας δίνουν καλύτερη παιδεία, εκεί θα μου επιτρέψετε να μιλήσω από καρδιάς και να πω αυτό που είχα τη δυνατότητα να πω στους εκπροσώπους της ΟΛΜΕ σήμερα το πρωί. Θα ακούσουμε κάθε διαμαρτυρία. Θα ακούσουμε κάθε πρόβλημα. Θα εξετάσουμε κάθε περίπτωση χωριστά. Και τις ιδιαιτερότητες και τις περιπτώσεις όπου δεν πρέπει να συνενώσουμε σχολεία. Και αν καταλήξουμε ότι είναι εις όφελος των παιδιών να μη συνενωθούν σχολεία, δε θα συνενωθούν.

Αλλά όμως στις συνενώσεις εκείνες που προκύπτει σαφές εκπαιδευτικό όφελος, προτιμούμε  να πάρουμε εμείς- ως Υπουργείο Παιδείας- οποιοδήποτε κόστος, αρκεί να λειτουργήσουν καλά τα σχολεία. Και θέλω να κλείσω αυτή την ενότητα με ένα παράδειγμα.

Να πάμε πίσω το ’95 στο Γενάδι της Ρόδου, όπου 6 κοινότητες μάλωναν καθημερινά και έγινε πολύς χαμός και φασαρία για το αν θα συνενωθούν αυτά τα σχολεία ώστε να κάνουν ένα 6θέσιο. Και θέλω οι Δήμαρχοι- εάν έχουμε από την περιοχή ή απ’ άλλα νησιά που έχουμε αντίστοιχα παραδείγματα- να μου πουν τι όμορφα που λειτουργεί αυτό το 6θέσιο στο Γενάδι της Ρόδου τώρα και τι ευχαριστημένοι που είναι γονείς και μαθητές για αυτό το σχολείο και οι Δήμαρχοι που το καμαρώνουν.

Θέλω να σας πω ότι ας είμαστε εμείς που θα χτυπηθούμε, αρκεί τα σχολεία που θα φτιάξουμε να είναι σχολεία για τα παιδιά μας. Για να είναι σχολεία για τα παιδιά μας όμως, πρέπει να προστατέψουμε τους θεσμούς, που τους αφήσαμε να μη λειτουργούν όσο καλά θα θέλαμε.

Θεσμούς που αφορούν τα μουσικά σχολεία. Γιατί από τη μία ακούσατε από τα ποιοτικά ολοήμερα σχολεία ότι εντάσσουμε τη μουσική και τον πολιτισμό δυναμικά σε κάθε σχολείο, θα μπορούσε κανείς να μας πει, μα, αφού το πρόγραμμα λέει ότι αυτό θα προεκταθεί στα γυμνάσια και με τα νέα προγράμματα σπουδών που θα ξεκινήσουν το Σεπτέμβρη πιλοτικά σε 130 σχολεία δημοτικά, νηπιαγωγεία, γυμνάσια, θα έχουμε πολύ και καλή εκπαίδευση και στον πολιτισμό μέσα στα γυμνάσια και δραστηριότητες για τους μαθητές, ερευνητικά projects των μαθητών.

Πάμε να αλλάξουμε όλη τη φιλοσοφία του σχολείου, να είναι ένα ζωντανό σχολείο που ο μαθητής θα έχει να συμμετέχει, να δράττει. Αν θέλουμε αυτό, χρειαζόμαστε μουσικά σχολεία; Ναι λέμε εμείς και έχουμε ξεκινήσει ένα διάλογο για να δούμε το νέο ρόλο των μουσικών σχολείων, πως αυτά μπορούν να συνδεθούν με την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τα μουσικά τμήματα που έχουμε στην Ελλάδα, πως αυτά μπορούν να συνδεθούν με τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου και πως ναι,  μπορούν να αποτελέσουν και πιλότο και ένα θεσμό, ο οποίος θα καθοδηγεί, θα συμβουλεύει, θα βοηθάει και τα άλλα σχολεία που δεν είναι μουσικά στην κάθε περιοχή.

Ξεκινάει η συζήτηση για τον εξελισσόμενο ρόλο των μουσικών σχολείων και τη διασύνδεσή τους, γιατί όπως ακούσατε και πριν και απ’ την Άννα Διαμαντοπούλου και απ’ τη Φώφη Γεννηματά, υπάρχει μια προσπάθεια να δούμε τις εκπαιδευτικές διαδρομές και την εκπαιδευτική πορεία σε σύνδεση με τις ανάγκες κάθε περιοχής, αλλά κυρίως με τις ανάγκες των παιδιών μας σε κάθε γωνιά της χώρας, έτσι ώστε να έχουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες, τις ικανότητες που τους κάνουν ενεργούς πολίτες, ουσιαστικούς πολίτες και που τους δίνουν τα εφόδια για τη ζωή τους.

Θέλω επίσης να αναφερθώ στα ειδικά σχολεία, γιατί δεν είναι μόνο οι μαθητές με αναπηρία που μας νοιάζουν. Είναι η έμφαση στο ειδικό σχολείο και η δυνατότητα τα σχολεία αυτά να λειτουργήσουν στις κοινωνίες ως πρότυπα σχολεία. Είναι ένα μεγάλο μάθημα για την κάθε τοπική κοινωνία. Ξέρουμε πόσο πολύ στα χωριά μας και στις πόλεις μας και πως και εσείς ως αιρετοί έχετε αντιμετωπίσει πολλές φορές και κοινωνικό ρατσισμό. Να μην ντραπούμε να το πούμε.

Το σημαντικό για μας είναι τα ειδικά σχολεία που φέτος λειτούργησαν με τα λιγότερα κενά διαχρονικά, να αναβαθμιστούν και αυτά. Φέτος ξεκινάει εν μέσω πολλών δυσκολιών η πρόσληψη 500 ειδικών δασκάλων. Η πολιτεία μέχρι σήμερα παρήγαγε ειδικούς δάσκαλους από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα αυτοί οι άνθρωποι να είναι παρά μόνο αναπληρωτές. Και αυτό ήταν λάθος. Λάθος για τα ειδικά σχολεία. Λάθος για τα παιδιά με αναπηρίες. Λάθος γι’ αυτούς τους ανθρώπους.

Διορθώνουμε αυτό το λάθος και σύντομα θα υπάρχει η προκήρυξη για την πρόσληψη 500 ειδικών δασκάλων για τα ειδικά σχολεία της χώρας. Και σύντομα θα σας πει η κα Ορφανού αμέσως μετά και λεπτομέρειες, θα υπάρχει δυνατότητα σε κάθε περιφέρεια να έχουμε τον εξοπλισμό των σχολειών μας με ειδικό εκπαιδευτικό υλικό, γιατί υπάρχουν μαθητές όπως οι αμβλύωπες, όπως οι κωφοί, οι τυφλοί μαθητές, που μπορούν με κατάλληλο εξοπλισμό να παρακολουθήσουν όλες τις τάξεις του σχολείου και να πάνε και στο πανεπιστήμιο.

Θα υπάρχει σύντομα και αυτή η προκήρυξη και καλούμεθα να δράσουμε συνεργατικά για να μπορέσουμε πραγματικά να κάνουμε το καλύτερο για τα ειδικά σχολεία μας.

Τέλος, τα λεγόμενα πράσινα σχολεία. Η δυνατότητα να έχουμε ενεργειακά αυτόνομες σχολικές μονάδες. Τα φωτοβολταϊκά στα σχολεία που ξέρω ότι έχουν ξεκινήσει και ορισμένα απ’ αυτά και στην περιοχή που έχω την τιμή να εκλέγομαι αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, είναι τύποι σχολείων που όχι μόνο ευνοούμε, αλλά σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής έχουμε ξεκινήσει τη δυνατότητα να ενταχθούν αυτά τα σχολεία και να χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ.

Έχουν θιγεί ήδη από εσάς πάρα πολλά ζητήματα, όπως τα ζητήματα των μεταφορών για τα οποία ο αγαπητός συνάδελφος κ. Ντόλιος τον οποίο θέλω δημόσια να ευχαριστήσω, είναι αρμόδιος. Ξέρετε, το Υπουργείο Παιδείας έχει τη δύσκολη θέση να μην έχει αρμοδιότητες τυπικές στα ζητήματα μεταφοράς μεν και σχολικών επιτροπών και λειτουργίας, αλλά ως ενδιαφερόμενο Υπουργείο για την ομαλή λειτουργία των σχολείων πρέπει να είναι σε άμεση και συνεχή συνεργασία και επαφή μαζί σας, γι’ αυτό και υπάρχουν και όλα τα άλλα θέματα που θα ακολουθήσουν στην ημερίδα αυτή, αλλά και σε πολύ στενή συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών.

Η Υπουργός αναφέρθηκε και στη μελέτη για τις μεταφορές. Έχουμε προχωρήσει πολύ τη συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών και είμαστε σε θέση να πούμε με ικανοποίηση, ότι η Υπουργική Απόφαση για τις σχολικές επιτροπές που έχει το Υπουργείο Εσωτερικών, είναι μια απόφαση που προήλθε από πολύ στενή συνεργασία και έχει την εκπαιδευτική λογική. Εκτιμούμε σε μεγάλο βαθμό ότι θα σας λύσει τα χέρια για τον τρόπο με τον οποίο θα πορευτείτε από εδώ και πέρα στο νέο θεσμικό πλαίσιο.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ στην ανάγκη που έχουμε από κοινού να πορευτούμε για τις μεγάλες αλλαγές. Το 2011 ξεκινάει με μεγάλες αλλαγές στην αυτοδιοίκηση. Γνωρίζω και μου επιτρέπετε και μια προσωπική νότα, γιατί ως εκπαιδευτικός διδάσκω χρόνια το μάθημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και έχω έρθει και με την άλλη μου ιδιότητα σε επαφή πολλά χρόνια τώρα με πολλούς Δημάρχους.

Εκτιμώ ότι αυτή η μεγάλη αλλαγή στην Αυτοδιοίκηση είναι μια μεγάλη πρόκληση και ευκαιρία, που δίνει όμως και σε εσάς εξαιρετικές δυσκολίες τις οποίες καλούμεθα σε συνεργασία να υπερβούμε. Αντίστοιχη μεγάλη πρόκληση έχουμε και εμείς, να πάμε στα σχολεία, τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ του 21^ου αιώνα στα οποία ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όπως ήδη διαφαίνεται, τόσο σε αυτά όπως και στη Διά Βίου Μάθηση, πρέπει να είναι ενεργός. Νομίζω ότι σε αυτές τις δύο μεγάλες προκλήσεις και αλλαγές μπορούμε να πορευτούμε μαζί.