Στα τάρταρα οι τιμές των ακινήτων

Του Βασίλη Γεώργα

 

Με ταχείς ρυθμούς απαξιώνεται η ακίνητη περιουσία των ελληνικών νοικοκυριών μέσα στο 2013 καθώς η «φούσκα» της αγοράς ακινήτων συνεχίζει να σκάει με πάταγο λόγω της βαθιάς ύφεσης και της υπερπροσφοράς.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η Τράπεζα της Ελλάδος, η υποχώρηση στις τιμές των διαμερισμάτων κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2013 έφτασε το 11,6% σε σχέση με πέρυσι, ενώ στο πρώτο τρίμηνο οι τιμές υποχωρούσαν 11,3%. Στην Αθήνα η πτώση των ονομαστικών τιμών ήταν μεγαλύτερη και υπολογίζεται στο 12,7%, στη Θεσσαλονίκη οι τιμές υποχώρησαν κατά 10,5%, στις μεγάλες πόλεις κατά 11,5%, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας η μείωση ήταν 10%.

Ο ρυθμός πτώσης των τιμών είναι ο υψηλότερος από το ξέσπασμα της κρίσης στην Ελλάδα το 2008 και καταγράφεται σε μια περίοδο που κυβέρνηση και τρόικα απεργάζονται σχέδια για την απελευθέρωση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας από το 2014, ανοίγοντας την κερκόπορτα για να βγουν στο σφυρί μέχρι και 200.000 σπίτια τα οποία θα προστεθούν στο ήδη υπάρχον στοκ των 180.000 απούλητων ακινήτων.

Οι αγοραπωλησίες ακινήτων έχουν επίσης «παγώσει». Οι συναλλαγές στις οποίες μεσολάβησαν τράπεζες ήταν μόλις 10,1 χιλιάδες στο πρώτο 6μηνο του 2013 έναντι 30,4 χιλιάδων όλο το 2012 και 42,8 χιλιάδων το 2011.

Πιο αναλυτικά, η μείωση των τιμών το β” τρίμηνο του 2013 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2012 ήταν 11,3% για τα «νέα» διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) και 11,8% για τα «παλαιά» (ηλικίας άνω των 5 ετών).

Για το α” τρίμηνο του 2013, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός μείωσης των τιμών των «νέων» διαμερισμάτων ανήλθε στο 10,3% έναντι 12% των «παλαιών», ενώ για το σύνολο του 2012 ήταν 12,1% (2011: -5%) και 11,4% (2011: -5,8%) αντίστοιχα.

Σωρευτικά, σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, η πτώση στις τιμές των ακινήτων αγγίζει το 30% σε σχέση με τα επίπεδα ρεκόρ του 2008, ενώ στην τελευταία της έκθεση η Fitch εκτιμά ότι οι τιμές έχουν περιθώρια περαιτέρω πτώσης τουλάχιστον 18% στη συνέχεια. Στην πραγματικότητα η υποχώρηση των τιμών είναι ακόμη μεγαλύτερη με βάση τις λιγοστές αγοραπωλησίες που διενεργούνται καθώς σε πολλές περιπτώσεις φτάνουν σε πραγματικές τιμές έως και το 50-60% των τιμών που ίσχυσαν προ πενταετίας.

Είναι δύσκολο να υπολογιστεί η αξία της περιουσίας των νοικοκυριών που έχει εξαϋλωθεί κατά τη διάρκεια της πενταετούς υποχώρησης των τιμών. Αν θεωρήσει ωστόσο κάποιος αληθή τα στοιχεία που είχε επικαλεστεί το 2011 για να δικαιολογήσει το χαράτσι ο τότε υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, σύμφωνα με τα οποία η ακίνητη περιουσία των Ελλήνων ξεπερνούσε το 1 τρισ. ευρώ, το συμπέρασμα είναι ότι έχουν χαθεί τουλάχιστον 300 δισ. ευρώ από το σκάσιμο της φούσκας.

Το σοβαρότερο πρόβλημα που προκαλεί το ξεφούσκωμα της αγοράς ακινήτων έχει να κάνει με τα διαρκώς διογκούμενα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια και τις υποθήκες που έχουν βάλει εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά οι οποίες πλέον δεν έχουν πραγματικό αντίκρισμα. Η μεγάλη υποχώρηση τιμών έχει αποτέλεσμα ένα σπίτι που αγοράστηκε πλήρως υποθηκευμένο με 100% δάνειο το 2008 ή το 2010 να κοστίζει σήμερα πολύ λιγότερο από το ίδιο το δάνειο.

Σήμερα υπολογίζεται ότι περίπου 320.000 στεγαστικά δάνεια ύψους 16-17 δισ. ευρώ σε σύνολο 1,5 εκατ. δανείων βρίσκονται στο κόκκινο, δηλαδή έχουν πάψει να πληρώνονται από τους δανειολήπτες.

  ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ