Οι συνέπειες για τους Ελληνες αν βγούμε από τη Σένγκεν

Τα προειδοποιητικά μηνύματα για έξωση της Ελλάδας από συνθήκη Σένγκεν, πήραν πλέον την μορφή τελεσιγράφου μετά την έκθεση -αξιολόγηση της Κομισιόν που περιγράφει «τρύπες» στον έλεγχο των συνόρων και τη διαδικασία ταυτοποίησης προσφύγων και μεταναστών.

Με βάση αυτή την έκθεση ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βλάντις Ντομπρόβσκις μετά τη συνεδρίαση του Κολεγίου επιτρόπων ήταν εξαιρετικά σαφής ότι η Αθήνα έχει περιθώριο τριών μηνών για να εφαρμόσει τις «συστάσεις» που θα της δοθούν για να βελτιώσει τον έλεγχο των συνόρων και της διαδικασίας καταγραφής και ταυτοποίησης των προσφύγων.

Σε περίπτωση που δεν υπάρξει βελτίωση της κατάστασης μετά την πάροδο των τριών μηνών όπως εξήγησε ο κ. Ντομπρόβσκις θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 26 της συνθήκης που δίνει το δικαίωμα στα άλλα μέλη της ΕΕ να κλείσουν τα σύνορά τους. 

Με άλλα λόγια, η Ελλάδα απειλείται με αποπομπή από τον κοινό ευρωπαϊκό χώρο ελεύθερης διακίνησης προσώπων και προϊόντων.  Οι συνέπειες από μια τέτοια εξέλιξη θα είναι εξαιρετικά δυσμενείς για τη χώρα μας.
 

Τι είναι ο χώρος Σένγκεν, τι προσφέρει η συνθήκη

Η Συνθήκη Σένγκεν υπεγράφη το 1985, όταν πέντε κράτη μέλη της ΕΕ, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία, αποφάσισαν να καταργήσουν τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, δημιουργώντας τον λεγόμενο χώρο Σένγκεν.

Σήμερα ο  χώρος Σένγκεν αποτελείται από 26 ευρωπαϊκές χώρες, 22 από τις οποίες είναι κράτη μέλη της ΕΕ. Κάθε χώρα που ανήκει στον χώρο Σένγκεν αξιολογείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι εφαρμόζει στο ακέραιο τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί από όλους.
 

Εντός του εδάφους του χώρου Σένγκεν είναι εξασφαλισμένη η ελεύθερη κυκλοφορία όχι μόνο προσώπων, αλλά και εμπορευμάτων, υπηρεσιών και κεφαλαίων.

Στα κράτη του χώρου Σένγκεν ισχύουν κοινοί κανόνες όσον αφορά τις θεωρήσεις για διαμονές σύντομης διάρκειας, τις αιτήσεις ασύλου και τους ελέγχους στα σύνορα, οι οποίοι πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα.

Πρακτικά, τα πλεονεκτήματα που εξασφαλίζει η Συνθήκη στους πολίτες των χωρών που την έχουν υπογράψει είναι πολλά. Οι πολίτες που κινούνται μέσα στον συγκεκριμένο χώρο δεν υποβάλλονται σε συνοριακούς ελέγχους, ούτε προβλέπεται για αυτούς αναμονή σε αεροδρόμια ή σε θαλάσσια και χερσαία σύνορα.

Η διενέργεια αστυνομικών έλεγχων επιτρέπεται μόνο αν η αστυνομία έχει πληροφορίες για πιθανή απειλή στη δημόσια ασφάλεια. Στα λιμάνια και τα αεροδρόμια,  οι μοναδικοί έλεγχοι που επιτρέπονται αφορούν στην επαλήθευση της ταυτότητας του νόμιμου κατόχου του εισιτηρίου.

Επίση η Σένγκεν εξασφαλίζει βελτιωμένη  συνεργασία και  συντονισμό μεταξύ των αστυνομικών υπηρεσιών και των δικαστικών αρχών των διαφόρων χωρών που εγγυώνται την ασφάλεια εντός του χώρου Σένγκεν.

Επιπλέον, συνοριοφύλακες μιας χώρας μπορούν να αποσπώνται σε άλλη χώρα στο πλαίσιο κοινών επιχειρήσεων ή να παρέχουν στήριξη σε κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες πιέσεις. Η πρόβλεψη αυτή είναι ιδιαίτερη σημαντική για τη χώρα μας που αντιμετωπίζει ασφυκτική πίεση στα σύνορά της λόγω της προσφυγικής κρίσης.

Επίσης, στην περίπτωση εξόδου από τη Σένγκεν, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τα πλεονεκτήματα της συνεργασίας ανάμεσα στα κράτη του ενιαίου χώρου, σε μια περίοδο που η απειλή της τρομοκρατίας είναι μεγαλύτερη από ποτέ.

Η ενισχυμένη αστυνομική συνεργασία καθιστά δυνατή την καταδίωξη εγκληματιών πέραν των συνόρων, τη διασυνοριακή παρακολούθηση, τη σύσταση κοινών αστυνομικών κέντρων και ομάδων, καθώς και τη χρήση του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν (SIS), το οποίο βοηθά στη διατήρηση της εσωτερικής ασφάλειας εντός των κρατών του χώρου Σένγκεν.

Το SIS είναι ένα τεράστιο σύστημα πληροφοριών που παρέχει στην αστυνομία και τις αρμόδιες αρχές της Ελλάδας (και των άλλων κρατών της Σένγκεν) πρόσβαση σε καταχωρίσεις για εξαφανισθέντα πρόσωπα, για πρόσωπα ή αντικείμενα που συνδέονται με ποινικά αδικήματα και για υπηκόους τρίτων χωρών που δεν επιτρέπεται να εισέλθουν ή να παραμείνουν στον χώρο Σένγκεν. 

Επιπλέον θα υπάρξουν οικονομικές επιπτώσεις από την μειωμένη τουριστική κίνηση από χώρες της κεντρικής Ευρώπης, που θα έρθει ως συνέπεια της εξόδου της Ελλάδας από τη Σένγκεν.