Όταν οι γονείς διαβάζουν το παιδί τους για το σχολείο

Είναι συχνό φαινόμενο στην ελληνική οικογένεια οι γονείς να διαβάζουν το παιδί τους για το σχολείο. Αυτό γίνεται σε καθημερινή βάση μέχρι το παιδί να μπορεί να «πατήσει γερά στα πόδια του». Σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και μέχρι το τέλος του Λυκείου! Πρόκειται δυστυχώς για μια παρεξηγημένη νοοτροπία των γονέων επισημαίνει η Αγγελική Ντούρου – Εκπαιδευτικός.

Ξεκινώντας από την Πρώτη τάξη του Δημοτικού, οι γονείς προσπαθούν να διαβάσουν το παιδί τους για να είναι άριστα προετοιμασμένο για το επόμενο μάθημα. Μέσα από μια διαδικασία προσωπικού άγχους μεταφέρουν το άγχος τους στο παιδί, ξοδεύοντας πολλές ώρες καθημερινά για να καταλήξουν και οι δύο κουρασμένοι από το διάβασμα του σχολείου. Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά διδάσκονται στο σπίτι και εξετάζονται στο σχολείο.

Οι γονείς έχουν πλέον χάσει το ρόλο τους και δανείζονται το ρόλο του εκπαιδευτικού, χάνοντας έτσι την προσωπική επικοινωνία με το παιδί τους. Πολλές φορές οι γονείς μπορούν να γίνουν ιδιαίτερα αυστηροί, ακόμα και να χάσουν την ψυχραιμία τους κατά το «διάβασμα». Ακολουθούν ένα δικό τους τρόπο «διδασκαλίας» που δε γνωρίζουν πώς να προσεγγίσουν αφού οι ίδιοι δεν είναι παιδαγωγοί. Θεωρούν ωστόσο ότι έχουν κάνει καλά τη δουλειά τους. Άρα, εφόσον ο δάσκαλος δεν ακολουθεί το δικό τους τρόπο ή το παιδί δεν αποδίδει όπως θα έπρεπε, τότε μάλλον φταίει ο δάσκαλος που «δεν είναι και τόσο καλός» ή το παιδί που είναι «απρόσεχτο».

Πώς όμως να προσέξει ο μαθητής;

Το παιδί επαναπαύεται στο σχολείο και δεν προσέχει στο μάθημα γιατί ξέρει ότι στο σπίτι θα του τα πει ξανά η μαμά ή ο μπαμπάς, κάποιες φορές ίσως να προχωρήσουν παρακάτω. Εξάλλου «εκείνοι ξέρουν καλύτερα». Αυτό οδηγεί το δάσκαλο σε μια ψεύτικη εικόνα του μαθητή καθώς οι αδυναμίες του μπαλώνονται από το σπίτι. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Το παιδί μαθαίνει να στηρίζεται πάντα στη βοήθεια του γονιού του αντί να στηρίζεται στις δικές του δυνάμεις. Έτσι, οδηγείται από μικρή ηλικία στην έλλειψη αυτοπεποίθησης. Όταν το παιδί δε χρειάζεται να μπει σε μια διαδικασία να προσπαθήσει μόνο του αλλά τα παίρνει όλα έτοιμα από το σπίτι, δε μαθαίνει να είναι ανεξάρτητο.

«Τι θα μάθουμε σήμερα;» Στο σχολείο είναι απαραίτητο να υπάρχει το κίνητρο της μάθησης, το στοιχείο της έκπληξης για το καινούριο. Τα παιδιά χρειάζεται να προσέχουν το δάσκαλο για να μάθουν από αυτόν αυτό που πρέπει όπως πρέπει. Εάν τα έχουν όλα έτοιμα από το σπίτι ή ξέρουν ότι θα τα ετοιμάσουν μετά το σχολείο, είναι λογικό να βαριούνται κατά την παράδοση. Στο μυαλό τους θεωρούν ότι πρέπει τώρα να χαλαρώσουν και να περάσουν ωραία με την παρέα τους γιατί μετά ακολουθεί διάβασμα στο σπίτι. Ίσως να μην προλάβουν καν να παίξουν ή να αφιερώσουν λίγο χρόνο στον εαυτό τους κάνοντας κάτι που απολαμβάνουν.

Αναρωτιέστε πώς θα βοηθήσετε το παιδί σας για το σχολείο;

Απλά να είστε κοντά του εάν χρειαστεί να του εξηγήσετε πώς να λύσει μία άσκηση (κυρίως στην περίπτωση τάξεων Δημοτικού). Επιπλέον, ζητήστε του να σημειώνει προσεκτικά την ώρα του μαθήματος αυτά που πρέπει να μελετήσει ή να επιλύσει στο σπίτι. Δώστε του στο σπίτι συγκεκριμένο χρόνο μέσα στον οποίο θα πρέπει να ολοκληρώσει το διάβασμα μόνος του, ώστε να είναι συγκεντρωμένος στη μελέτη και να μην αφαιρείται. Παροτρύνετε το παιδί να συμβουλεύεται διαρκώς το βιβλίο και τις σημειώσεις που έχει κρατήσει στο μάθημα. Μπορεί ακόμα να συμβουλευτεί τα κατάλληλα λεξικά ή ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες. Εάν κάτι τον δυσκολεύει εξαιρετικά ας το προσπαθήσει όσο μπορεί και ας ζητήσει από το δάσκαλο να το εξηγήσει ξανά μέχρι να το καταλάβει.

Εφόσον έχετε χρόνο, ελέγξτε εάν έχει μελετήσει το μάθημά του. Μην απαιτείτε αποστήθιση αλλά κατανόηση του κειμένου και του νοήματος. Ελέγξτε εάν έχει ολοκληρώσει τις ασκήσεις. Μην τις διορθώσετε. Προτρέψτε το παιδί να δει πιο προσεκτικά τα σημεία που έχουν λάθη ώστε να τα διορθώσει μόνο του. Με την παραπάνω διαδικασία βοηθάτε το παιδί σας να αναπτύξει την κριτική του ικανότητα και την μακροπρόθεσμη μνήμη του.

Δεχτείτε τους καλούς και τους μέτριους ή κακούς βαθμούς. Επιβραβεύστε το παιδί σας όταν παίρνει καλούς βαθμούς και δώστε του την ευκαιρία να προσπαθήσει περισσότερο εάν δεν επιτύχει το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Δώστε του το κίνητρο να είναι καλός μαθητής. Μην μπαλώνετε τις αδυναμίες του μαθητή, ώστε να μπορεί ο δάσκαλος στο σχολείο να δουλέψει πάνω σε αυτές και να τις διορθώσει με τον απαραίτητο παιδαγωγικό τρόπο.

Είναι σημαντικό να καταλάβετε πως η αποτυχία πρέπει να είναι κομμάτι της διαπαιδαγώγησης ενός παιδιού. Το παιδί πρέπει να μάθει από μικρή ηλικία να χάνει και να κερδίζει στηριζόμενο στις δικές του δυνάμεις. Να απολαμβάνει τα Μπράβο! αλλά και να δέχεται τις παρατηρήσεις ώστε να έχει τη δυνατότητα να βελτιώνεται. Έτσι, θα μεγαλώσετε ένα ανεξάρτητο άτομο που θα έχει αυτοπεποίθηση στον εαυτό του και θα μπορεί να αναλαμβάνει και να διεκπεραιώνει τα ρίσκα και τις δοκιμασίες που θα συναντήσει στη ζωή του, έξω από το προστατευτικό περιβάλλον της οικογένειας.

Τέλος, αφιερώστε χρόνο στο παιδί σας! Αναπτύξτε μια ουσιαστική σχέση γονέα-παιδιού, βάζοντας σαν προτεραιότητα την πραγματική και ολοκληρωμένη καλλιέργεια του παιδιού. Συζητήστε μαζί του, παίξτε μαζί, διαβάστε ένα ενδιαφέρον βιβλίο, επισκεφτείτε διαδραστικά μουσεία, απολαύστε έναν περίπατο στη φύση, απλά περάστε καλά με το παιδί σας. Δώστε στο παιδί σας την ευκαιρία να “απογαλακτιστεί” και χτίστε μαζί του μια σχέση εμπιστοσύνης.