Του Σωτήρη Καψώχα
Η πολιτική αβεβαιότητα που τροφοδοτείται από την παρατεταμένη κρίση της οικονομίας έχει οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση τα δημοσιονομικά μεγέθη, με άμεση επίπτωση στα έσοδα του Δημοσίου, τα οποία μετά τη διεξαγωγή των εκλογών έχουν μειωθεί κατά 30% σε ημερήσια βάση, σε σχέση με τις πρώτες μέρες του Μαΐου, και κατά 50% σε σχέση με τις αντίστοιχες του Μαΐου του 2011.
Σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, το μήνα Μάιο οι απώλειες εσόδων υπολογίζονται σε περίπου 550 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει τεθεί. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την υστέρηση, ύψους 495 εκατ. ευρώ, που παρουσίασαν τα έσοδα το τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου 2012 δημιουργούν μια «τρύπα» μεγαλύτερη του 1 δισ. ευρώ, εξέλιξη που δύσκολα ανακόπτεται και θέτει εκτός τροχιάς τον προϋπολογισμό.
Από τις πρώτες μέρες του Μαΐου καταγράφηκε μείωση των ταμειακών εισροών σε όλες τις εφορίες της χώρας. Συγκεκριμένα, από 40 εκατ. ευρώ που ήταν οι ημερήσιες εισροές εσόδων τον Μάιο του 2011, φέτος έπεσαν στα 30 εκατ. ευρώ μέχρι τις τελευταίες εκλογές και από τη Δευτέρα 7/5/2012 οι εισροές μειώθηκαν περαιτέρω, φτάνοντας τα 20 εκατ. ευρώ περίπου.
Φορολογούμενοι και επιχειρήσεις εμφανίζονται συγκρατημένοι στην τακτοποίηση των φορολογικών τους υποχρεώσεων, επηρεάζοντας τις ταμειακές ροές των εφοριών. Έτσι, μετά το αιφνιδιαστικό πρόσφατο «κούρεμα» της δόσης των 5,2 δισ. από τους πιστωτές μας, που θα επηρεάσει τον ρυθμό εξυπηρέτησης των τρεχουσών αναγκών του κράτους, ένας νέος πονοκέφαλος προστίθεται στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που διαπιστώνει ότι επιβραδύνονται οι εισροές εσόδων.
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί και τον επόμενο μήνα, λόγω των εκλογών της 17ης Ιουνίου, επισημαίνοντας ότι θα υπάρξει πρόβλημα ρευστότητας από το τέλος Ιουνίου και έπειτα εάν το κράτος δεν έχει τις προβλεπόμενες ταμειακές ροές. Στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους εκτιμούν ότι πληρώνοντας μόνο μισθούς και συντάξεις (ανάλογα είχε πράξει η κυβέρνηση και τον περασμένο Οκτώβριο) τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν μέχρι τα τέλη Ιουνίου, υπό την αίρεση ότι τη συγκεκριμένη περίοδο δεν θα καταρρεύσουν τα έσοδα και ότι θα υπάρξει έλεγχος των δαπανών.
Στάση πληρωμών
Πάντως, το σκηνικό της δημοσιονομικής αστάθειας αποτυπώνεται στον υπό εκτέλεση προϋπολογισμό του κράτους, έστω κι αν λογιστικά το αποτέλεσμα εμφανίζεται εξωραϊσμένο. Η διακοπή πληρωμής κάθε λογής υποχρεώσεων και η χαμηλή χρηματοδότηση των λειτουργιών του Δημοσίου κράτησαν το έλλειμμα του προϋπολογισμού εντός στόχων κατά το πρώτο τετράμηνο του 2012.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου 2012, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε σε 9.145 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 11.009 εκατ. ευρώ, ενώ το πρωτογενές έλλειμμα για την ίδια περίοδο ανήλθε σε 1.726 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας βελτίωση έναντι του στόχου που είχε τεθεί για πρωτογενές έλλειμμα ύψους 3.262 εκατ. ευρώ.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 16.146 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση έναντι του αντίστοιχου στόχου (16.641 εκατ. ευρώ) κατά 495 εκατ. ευρώ.
H υστέρηση των εσόδων οφείλεται αφενός στην απόκλιση των εισπράξεων Φ.Π.Α. (κατά 418 εκατ. ευρώ) έναντι του στόχου, λόγω του περιορισμού της εγχώριας ζήτησης, και αφετέρου στη χαμηλή ροή ορισμένων μη φορολογικών εσόδων ειδικού χαρακτήρα, όπως οι πόροι από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενδεικτικά, τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων διαμορφώθηκαν σε 1.491 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 1.652 εκατ. ευρώ.
Τα δημόσια έσοδα διασώθηκαν εξαιτίας της σημαντικής προόδου που σημειώθηκε στις εισπράξεις από τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων, από τη συλλογή ληξιπρόθεσμων οφειλών και έμμεσων φόρων μέσω της εντατικοποίησης των σχετικών ελέγχων, αλλά και από τις εισπράξεις από την έκτακτη εισφορά μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το πρώτο τετράμηνο του 2012 ανήλθαν στα 25.291 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2.359 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (27.650 εκατ. ευρώ) του συμπληρωματικού προϋπολογισμού 2012.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον σημαντικό περιορισμό των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού, που είναι μειωμένες κατά 1.429 εκατ. ευρώ, λόγω - κυρίως - της μείωσης των πρωτογενών δαπανών (924 εκατ. ευρώ χαμηλότερες του στόχου), των δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα (127 εκατ. ευρώ χαμηλότερες του στόχου) και των δαπανών για τόκους σε καθαρή βάση (328 εκατ. ευρώ χαμηλότερα από τον στόχο) σε σχέση με τις προβλέψεις του συμπληρωματικού προϋπολογισμού.
Στο αέρα οι δημόσιες επενδύσεις
Στοιχείο που επιτείνει την ύφεση της οικονομίας είναι το γεγονός ότι οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων περιορίστηκαν κατά 929 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο (1.885 εκατ. ευρώ) κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου, φτάνοντας τα επίπεδα των 956 εκατ. ευρώ. Αν και έπεσε μεγάλο «μαχαίρι» στα κρατικά έξοδα, οι δαπάνες του προϋπολογισμού κατά την περίοδο του Απριλίου 2012 παρουσίασαν αύξηση της τάξης των 2.814 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Αυτό οφείλεται στις σημαντικά υψηλότερες πληρωμές που έγιναν για τόκους (κατά 3.600 εκατ. ευρώ) ως μέρος της ανταλλαγής ομολόγων (PSI), καθώς επίσης και στις επιχορηγήσεις για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία κατά 475 εκατ. ευρώ, και ιδιαίτερα της επιχορήγησης στο ΙΚΑ κατά 699 εκατ. ευρώ, με σκοπό την αναπλήρωση της μείωσης των εσόδων του από ασφαλιστικές εισφορές.
Η πολιτική αβεβαιότητα που τροφοδοτείται από την παρατεταμένη κρίση της οικονομίας έχει οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση τα δημοσιονομικά μεγέθη, με άμεση επίπτωση στα έσοδα του Δημοσίου, τα οποία μετά τη διεξαγωγή των εκλογών έχουν μειωθεί κατά 30% σε ημερήσια βάση, σε σχέση με τις πρώτες μέρες του Μαΐου, και κατά 50% σε σχέση με τις αντίστοιχες του Μαΐου του 2011.
Σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, το μήνα Μάιο οι απώλειες εσόδων υπολογίζονται σε περίπου 550 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει τεθεί. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την υστέρηση, ύψους 495 εκατ. ευρώ, που παρουσίασαν τα έσοδα το τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου 2012 δημιουργούν μια «τρύπα» μεγαλύτερη του 1 δισ. ευρώ, εξέλιξη που δύσκολα ανακόπτεται και θέτει εκτός τροχιάς τον προϋπολογισμό.
Από τις πρώτες μέρες του Μαΐου καταγράφηκε μείωση των ταμειακών εισροών σε όλες τις εφορίες της χώρας. Συγκεκριμένα, από 40 εκατ. ευρώ που ήταν οι ημερήσιες εισροές εσόδων τον Μάιο του 2011, φέτος έπεσαν στα 30 εκατ. ευρώ μέχρι τις τελευταίες εκλογές και από τη Δευτέρα 7/5/2012 οι εισροές μειώθηκαν περαιτέρω, φτάνοντας τα 20 εκατ. ευρώ περίπου.
Φορολογούμενοι και επιχειρήσεις εμφανίζονται συγκρατημένοι στην τακτοποίηση των φορολογικών τους υποχρεώσεων, επηρεάζοντας τις ταμειακές ροές των εφοριών. Έτσι, μετά το αιφνιδιαστικό πρόσφατο «κούρεμα» της δόσης των 5,2 δισ. από τους πιστωτές μας, που θα επηρεάσει τον ρυθμό εξυπηρέτησης των τρεχουσών αναγκών του κράτους, ένας νέος πονοκέφαλος προστίθεται στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που διαπιστώνει ότι επιβραδύνονται οι εισροές εσόδων.
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί και τον επόμενο μήνα, λόγω των εκλογών της 17ης Ιουνίου, επισημαίνοντας ότι θα υπάρξει πρόβλημα ρευστότητας από το τέλος Ιουνίου και έπειτα εάν το κράτος δεν έχει τις προβλεπόμενες ταμειακές ροές. Στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους εκτιμούν ότι πληρώνοντας μόνο μισθούς και συντάξεις (ανάλογα είχε πράξει η κυβέρνηση και τον περασμένο Οκτώβριο) τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν μέχρι τα τέλη Ιουνίου, υπό την αίρεση ότι τη συγκεκριμένη περίοδο δεν θα καταρρεύσουν τα έσοδα και ότι θα υπάρξει έλεγχος των δαπανών.
Στάση πληρωμών
Πάντως, το σκηνικό της δημοσιονομικής αστάθειας αποτυπώνεται στον υπό εκτέλεση προϋπολογισμό του κράτους, έστω κι αν λογιστικά το αποτέλεσμα εμφανίζεται εξωραϊσμένο. Η διακοπή πληρωμής κάθε λογής υποχρεώσεων και η χαμηλή χρηματοδότηση των λειτουργιών του Δημοσίου κράτησαν το έλλειμμα του προϋπολογισμού εντός στόχων κατά το πρώτο τετράμηνο του 2012.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου 2012, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε σε 9.145 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 11.009 εκατ. ευρώ, ενώ το πρωτογενές έλλειμμα για την ίδια περίοδο ανήλθε σε 1.726 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας βελτίωση έναντι του στόχου που είχε τεθεί για πρωτογενές έλλειμμα ύψους 3.262 εκατ. ευρώ.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 16.146 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση έναντι του αντίστοιχου στόχου (16.641 εκατ. ευρώ) κατά 495 εκατ. ευρώ.
H υστέρηση των εσόδων οφείλεται αφενός στην απόκλιση των εισπράξεων Φ.Π.Α. (κατά 418 εκατ. ευρώ) έναντι του στόχου, λόγω του περιορισμού της εγχώριας ζήτησης, και αφετέρου στη χαμηλή ροή ορισμένων μη φορολογικών εσόδων ειδικού χαρακτήρα, όπως οι πόροι από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενδεικτικά, τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων διαμορφώθηκαν σε 1.491 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 1.652 εκατ. ευρώ.
Τα δημόσια έσοδα διασώθηκαν εξαιτίας της σημαντικής προόδου που σημειώθηκε στις εισπράξεις από τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων, από τη συλλογή ληξιπρόθεσμων οφειλών και έμμεσων φόρων μέσω της εντατικοποίησης των σχετικών ελέγχων, αλλά και από τις εισπράξεις από την έκτακτη εισφορά μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το πρώτο τετράμηνο του 2012 ανήλθαν στα 25.291 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2.359 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (27.650 εκατ. ευρώ) του συμπληρωματικού προϋπολογισμού 2012.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον σημαντικό περιορισμό των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού, που είναι μειωμένες κατά 1.429 εκατ. ευρώ, λόγω - κυρίως - της μείωσης των πρωτογενών δαπανών (924 εκατ. ευρώ χαμηλότερες του στόχου), των δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα (127 εκατ. ευρώ χαμηλότερες του στόχου) και των δαπανών για τόκους σε καθαρή βάση (328 εκατ. ευρώ χαμηλότερα από τον στόχο) σε σχέση με τις προβλέψεις του συμπληρωματικού προϋπολογισμού.
Στο αέρα οι δημόσιες επενδύσεις
Στοιχείο που επιτείνει την ύφεση της οικονομίας είναι το γεγονός ότι οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων περιορίστηκαν κατά 929 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο (1.885 εκατ. ευρώ) κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου, φτάνοντας τα επίπεδα των 956 εκατ. ευρώ. Αν και έπεσε μεγάλο «μαχαίρι» στα κρατικά έξοδα, οι δαπάνες του προϋπολογισμού κατά την περίοδο του Απριλίου 2012 παρουσίασαν αύξηση της τάξης των 2.814 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Αυτό οφείλεται στις σημαντικά υψηλότερες πληρωμές που έγιναν για τόκους (κατά 3.600 εκατ. ευρώ) ως μέρος της ανταλλαγής ομολόγων (PSI), καθώς επίσης και στις επιχορηγήσεις για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία κατά 475 εκατ. ευρώ, και ιδιαίτερα της επιχορήγησης στο ΙΚΑ κατά 699 εκατ. ευρώ, με σκοπό την αναπλήρωση της μείωσης των εσόδων του από ασφαλιστικές εισφορές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου