Συντάξεις - Δημόσιοι υπάλληλοι: Τελευταία ευκαιρία για τα πλασματικά έτη

Στο 16,67% επί των συντάξιµων αποδοχών υπολογίζεται το κόστος εξαγοράς, το οποίο αναµένεται να επιβαρυνθεί µε επιπλέον 3,34% από το 2020

Τελευταία ευκαιρία για φτηνά πλασµατικά έτη έχουν τώρα 50.000 δηµόσιοι υπάλληλοι, που µπορούν να εξαγοράσουν µέχρι και 12 χρόνια, ώστε να συνταξιοδοτηθούν πριν από τα 67 έτη την επόµενη 5ετία. Η «έκπτωση» στο κόστος εξαγοράς ισχύει µέχρι 31/12/2019, καθώς από την 1η Ιανουαρίου του 2020 τα πλασµατικά ακριβαίνουν κατά 20% στο πλαίσιο της µεταβατικής περιόδου του νόµου Κατρούγκαλου. Οσοι καταθέσουν αίτηση φέτος µπορούν να κερδίσουν από 400 έως 1.200 ευρώ για κάθε πλήρες πλασµατικό έτος (12 µήνες) που αναγνωρίζουν.

Για τις αιτήσεις εξαγοράς πλασµατικών ετών που θα υποβληθούν µέχρι τα τέλη ∆εκεµβρίου το κόστος εξαγοράς υπολογίζεται στο 16,67% επί των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου τον µήνα υποβολής της εξαγοράς. Από 1/1/2020 το κόστος επιβαρύνεται µε επιπλέον 3,34 ποσοστιαίες µονάδες (δηλαδή κατά 20%), µε συνέπεια να απαιτείται η καταβολή του 20% των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου ανά µήνα εξαγοράς.

Προσοχή, η εν λόγω αλλαγή στο κόστος δεν αφορά υπαλλήλους που ήδη έχουν υποβάλει σχετική αίτηση τα προηγούµενα έτη, καθώς αυτοί έχουν κατοχυρώσει την εξαγορά µε κόστος που ίσχυε τη χρονιά υποβολής της αίτησης.

Οι επικείµενες αλλαγές στα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους συνταξιοδοτούνται µε περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης καθιστούν την εξαγορά πλασµατικών ετών ακόµη πιο συµφέρουσα επιλογή, καθώς όσο µεγαλύτερο ασφαλιστικό βίο έχει ο υπάλληλος τόσο µεγαλύτερη αύξηση θα λάβει στην προσδοκώµενη σύνταξή του. «Από την 1η/1/2020, καθώς συνεχίζεται η εφαρµογή των διατάξεων του ν. 4387/2016 στο ∆ηµόσιο, αυξάνεται το κόστος εξαγοράς των πλασµατικών ετών για τους δηµοσίους υπαλλήλους. Ετσι, όσοι επιθυµούν να εξαγοράσουν πλασµατικά έτη µε χαµηλότερο κόστος θα πρέπει να υποβάλουν τις σχετικές αιτήσεις στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους µέχρι 31/12/2019» δηλώνει ο δικηγόρος ∆ιονύσης Ρίζος, ειδικός σε θέµατα κοινωνικής ασφάλισης.

Η αύξηση του κόστους των πλασµατικών ετών οφείλεται στη µεταβατική περίοδο αύξησης των ασφαλίστρων που πληρώνει το ∆ηµόσιο ως εργοδότης στον ΕΦΚΑ για τους υπαλλήλους του. Πριν από τον νόµο Κατρούγκαλου το ∆ηµόσιο δεν κατέβαλλε «εργοδοτικές» εισφορές. Μετά τη σύσταση του ΕΦΚΑ θεσπίστηκε ασφάλιστρο του ∆ηµοσίου, το οποίο αυξάνεται κλιµακωτά από το 2017 µέχρι και το 2020 ώστε να οριστικοποιηθεί στο 13,33%. Η εν λόγω εισφορά συµπαρασύρει και το κόστος των πλασµατικών, καθώς η εξαγορά υπολογίζεται µε βάση το συνολικό ασφάλιστρο επί των συντάξιµων αποδοχών του υπαλλήλου ανά µήνα εξαγοράς. Το 2019 η εργοδοτική εισφορά του ∆ηµοσίου είναι στο 10% και από 1/1/2020 θα αυξηθεί και θα σταθεροποιηθεί πλέον µόνιµα στο 13,33% (η εργατική είναι παγίως στο 6,67%).

Το συνολικό ποσό της εξαγοράς καταβάλλεται σε τόσες µηνιαίες δόσεις όσοι είναι και οι µήνες που αναγνωρίζονται. Εναλλακτικά καταβάλλεται εφάπαξ µέσα σε τρεις µήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης, οπότε παρέχεται έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς (δηλαδή 4% για 2 έτη, 6% για 3 έτη κ.ο.κ.).

Τα πλασµατικά έτη είναι ιδιαίτερα χρήσιµα έως απαραίτητα για αυτούς οι οποίοι επιθυµούν να θεµελιώσουν δικαίωµα συνταξιοδότησης σε ηλικίες από 55 µέχρι και 62 έτη, µε τις διάφορες διατάξεις περί 35ετίας, 25ετίας και 37ετίας στο ∆ηµόσιο. Ακόµη και µετά το 2022, οπότε και οµογενοποιούνται όλα τα όρια στα 62 και τα 67, οι θεµελιωµένοι εντός της µεταβατικής περιόδου θα µπορούν να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα µε βάση το όριο που θεµελίωσαν. Σε αυτό το πλαίσιο, το «κυνήγι» τής όσο πιο σύντοµης συµπλήρωσης 35ετίας ή 37ετίας καθίσταται µε την εξαγορά πλασµατικών ευκολότερο, ώστε να µην εγκλωβιστεί ο υπάλληλος σε µεγάλες ηλικίες συνταξιοδότησης. Το ίδιο ισχύει και για την ειδική περίπτωση συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών, οι οποίοι µπορούν να επιλέξουν να βγουν στη σύνταξη µε βάση το πότε συµπληρώνουν 30 χρόνια ασφάλισης.

Οι δηµόσιοι υπάλληλοι µπορούν να αναγνωρίσουν µέχρι 5 έτη από τα παιδιά και έως 7 έτη από τις υπόλοιπες κατηγορίες:

α) Χρόνο στρατιωτικής θητείας.

β) Πλασματικό χρόνο τέκνων μέχρι 5 έτη

Για τα παιδιά μπορεί κατά περίπτωση να αναγνωρισθεί:

• για ένα τέκνο, πλασματικός χρόνος ασφάλισης 300 ημερών ή 1 έτους,
• για δύο τέκνα, πλασματικός χρόνος ασφάλισης 900 ημερών ή 3 ετών,
• από τρία τέκνα και άνω, πλασματικός χρόνος ασφάλισης 1.500 ημερών ή 5 ετών.

γ) Χρόνο σπουδών για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.

δ) Χρόνο γονικής άδειας ανατροφής. Με τον νόμο 4488/2017 προστέθηκε ως νέος πλασματικός χρόνος ο χρόνος άδειας άνευ αποδοχών που έχει λάβει υπάλληλος για την ανατροφή των τέκνων του. Ο μέγιστος αναγνωριζόμενος χρόνος άδειας ανατροφής είναι 6 χρόνια και για να αναγνωριστεί και να υπολογιστεί ως συντάξιμος θα πρέπει να καταβληθεί από τον υπάλληλο η εισφορά εξαγοράς.

Οπως εξηγούν οι ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση, η χρήση των πλασματικών ετών συμφέρει τους υπαλλήλους που χρειάζονται τα πρόσθετα έτη για να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Την εν λόγω επιλογή μπορούν να κάνουν ασφαλισμένοι είτε για να θεμελιώσουν αναδρομικά με διατάξεις του 2011 και του 2012 ώστε να αποχωρήσουν συμπληρώνοντας και τα αντίστοιχα όρια ηλικίας του ν. 4336/2015, ή για να συμπληρώσουν την πλήρη 40ετία και να αποχωρήσουν στα 62.

Αναλυτικά παραδείγματα

Η υποβολή αιτημάτων για εξαγορά πλασματικών ετών έχει ιδιαίτερο όφελος για τις εξής κατηγορίες:

• Γονείς ανηλίκων στο Δημόσιο που με τη χρήση αυτών θεμελιώνουν αναδρομικά το 2010, το 2011 ή το 2012. Οι γονείς ανηλίκων (άνδρες και γυναίκες) και οι τρίτεκνοι και άνω ασφαλισμένοι του Δημοσίου που είχαν κατοχυρωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης και επιθυμούσαν να συνταξιοδοτηθούν, ανάλογα με το έτος θεμελίωσης, στα 50 ή τα 52 ή τα 55 πρέπει κατά κανόνα να έχουν συμπληρώσει τα εν λόγω όρια ηλικίας πριν από τη 18η Αυγούστου του 2015, καθώς το 2019 το όριο ηλικίας για τις περιπτώσεις των γονέων είναι ιδιαίτερα αυξημένο και φτάνει πλέον άνω των 61, πλησιάζοντας το γενικό όριο ηλικίας των 62 ετών. Για παράδειγμα, τρίτεκνος δημόσιος υπάλληλος που είχε θεμελιώσει δικαίωμα με 20ετία το 2011 για τα 52 και συμπλήρωσε τα 52 τον 2/2015 μπορεί άμεσα να αποχωρήσει. Πατέρας ανηλίκου δημόσιος υπάλληλος που είχε θεμελιώσει δικαίωμα με 25ετία και ανήλικο τέκνο το 2011 συμπλήρωσε τα 52 το 2018. Ο συγκεκριμένος μπορεί να αποχωρήσει σε ηλικία 60 ετών και 2 μηνών.
• Υπάλληλος για τη συμπλήρωση 35ετίας ή 37ετίας. Ασφαλισμένοι του Δημοσίου που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία μπορούν να εξαγοράσουν μέχρι 31/12/2019 πλασματικά έτη για να συμπληρώσουν 35ετία. Σε αυτήν την περίπτωση αποχωρούν φέτος εφόσον έχουν κλείσει μέχρι 31/12/2019 το 60ό έτος και 6 μήνες της ηλικίας τους. Επίσης, ασφαλισμένοι του Δημοσίου εφόσον είχαν συμπληρώσει 25ετία έως 31/12/2010 διατηρούν τη δυνατότητα συνταξιοδότησης με 37ετία και το αντίστοιχο όριο του ν. 4336/2015. Αν η 37ετία συμπληρώνεται το 2019 με εξαγορά πλασματικών ετών, τότε κάποιος μπορεί να αποχωρήσει φέτος, εφόσον όμως έχει συμπληρώσει έως την 31η/12/2019 το 59ο έτος και 5 μήνες της ηλικίας του.
• Ανδρες και γυναίκες που θέλουν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη. Μπορούν να αναγνωρίσουν αναδρομικά παλαιότερα έτη ώστε να συμπληρώσουν 25 έτη ασφάλισης έως 31/12/2012. Με τη μέθοδο αυτή, γυναίκες που συμπλήρωσαν 25ετία το 2010 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 55 εάν έχουν συμπληρώσει το εν λόγω όριο έως 31/12/2019. Αντίστοιχα, γυναίκες και άνδρες που συμπληρώνουν 25ετία το 2011 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 56 εάν έχουν κλείσει το εν λόγω όριο έως 31/12/2019. Οι γυναίκες και οι άνδρες που συμπλήρωσαν 25ετία το 2012 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 57 εάν έχουν συμπληρώσει το εν λόγω όριο έως τις 31/12/2019.

Αυξάνεται το κόσμος

1. Δημόσιος υπάλληλος με αποδοχές 1.400 ευρώ εφόσον υποβάλει αίτηση για εξαγορά πλασματικών ετών μέχρι την 31η/12/2019 θα κληθεί να καταβάλει για την εξαγορά ποσό που θα αναλογεί σε 233,2€/ μήνα. Από την 1η/1/2020 το εν λόγω κόστος θα διαμορφωθεί σε 280€/μήνα.
2. Δημοτικός υπάλληλος ΠΕ διορίστηκε το 1987, είναι πατέρας τριών τέκνων, 55 ετών και οι αποδοχές του είναι 1.550 ευρώ. Μπορεί να εξαγοράσει μέχρι 9 πλασματικά έτη. Εάν υποβάλει την αίτηση το 2019, το κόστος θα είναι 258,2€/μήνα. Εάν υποβάλει αίτηση το 2020, το κόστος θα είναι 310€/μήνα.
3. Εκπαιδευτικός που επιθυμεί να συμπληρώσει την 37ετία θέλει να εξαγοράσει τη στρατιωτική του θητεία. Οι μεικτές αποδοχές του είναι 1.920 ευρώ. Εάν υποβάλει την αίτηση το 2019, το κόστος θα είναι 319,8€/μήνα. Εάν υποβάλει αίτηση το 2020, το κόστος θα είναι 384€/μήνα.