2013... παρακρατήσεις σε μισθούς και συντάξεις

Μπαράζ αλλαγών στα όρια ηλικίας και νέες περικοπές σε συντάξεις και εφάπαξ «φέρνει» το 2013. Μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι δεν πρόλαβαν να θεμελιώσουν φέτος συνταξιοδοτικό δικαίωμα, καθώς από τη νέα χρονιά θα δουν τα όρια ηλικίας να αυξάνονται από δύο έως και πέντε έτη.

Η «έξοδος» πλέον για τους ασφαλισμένους θα γίνεται σε ηλικία 67 ετών ή εναλλακτικά με 40 έτη ασφάλισης σε ηλικία 62 ετών. Ενδεικτικό της έκτασης των αλλαγών είναι πως μπαίνει τέλος ακόμα και στο ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης των γυναικών με ανήλικα τέκνα. Στο «μέτωπο» των συντάξεων από τη νέα χρονιά καταργούνται τα δώρα τόσο στα ταμεία κύριας ασφάλισης όσο και στα επικουρικά.

Διπλά χαμένοι είναι όσοι παίρνουν σύνταξη (άθροισμα κύριας και επικουρικής) πάνω από 1.000 ευρώ, καθώς μπαίνει νέα εισφορά 5% έως 20%. Επίσης, έρχονται και νέες ανατροπές στα εφάπαξ, καθώς από τη νέα χρονιά αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού του βοηθήματος. Τέλος, μειώσεις στις καθαρές μηνιαίες αποδοχές από 2,81 μέχρι και 251,88 ευρώ για την πλειονότητα των μισθωτών και των συνταξιούχων φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, καθώς αυξάνεται το ποσό του παρακρατούμενου φόρου μισθωτών υπηρεσιών.

Φρένο σε 100.000 συντάξεις

Αύξηση των ορίων ηλικίας για τη συνταξιοδότηση, περικοπές στις συντάξεις και νέο γύρο ανατροπών στο εφάπαξ φέρνει το 2013. Μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι ασφαλισμένοι δεν πρόλαβαν να θεμελιώσουν δικαίωμα, καθώς θα πρέπει να δουλέψουν από δύο έως και πέντε «εξτρά» χρόνια για να πάρουν σύνταξη.

Από τη νέα χρονιά μπαίνει τέλος στο ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικα τέκνα.
 

Ενδεικτικό του νέου «τοπίου» που διαμορφώνεται είναι πως την επόμενη διετία 100.000 άτομα θα εγκλωβιστούν στην αγορά εργασίας εξαιτίας των αλλαγών στα όρια ηλικίας. Οι τίτλοι του τέλους πέφτουν και για το ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης των γυναικών με ανήλικα παιδιά, καθώς διασώζονται μόνοι οι ασφαλισμένες που θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς.

Ουσιαστικά η επιβάρυνση στα όρια ηλικίας ξεκινά από τα δύο έτη, καθώς η «έξοδος» με πλήρη σύνταξη από τα 65 θα γίνεται πλέον στα 67. Αυτό θα συμπαρασύρει και στις μειωμένες συντάξεις με το όριο ηλικίας να πηγαίνει από το 60ό στο 62ο έτος.

Κατά μία τριετία θα επιβαρυνθούν όσοι θέλουν να αποχωρήσουν με περισσότερες από 10.500 ημέρες ασφάλισης. Φέτος σύνταξη καταβάλλεται με 37 έτη σε ηλικία 59 ή 60 ετών (ανάλογα με το ταμείο), ενώ από τη νέα χρονιά θα απαιτούνται 40 έτη δουλειάς και η συμπλήρωση του 62ου έτους.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως σε συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης φτάνει τα πέντε έτη. Μεταξύ άλλων πλήττονται οι εργαζόμενοι στα βαρέα αλλά και οι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ που αποχωρούν με 4.500 ημέρες (το όριο ηλικίας πάει από τα 57 στα 62).

Οι μεγαλύτερες
Στο «μέτωπο» των συντάξεων καταργούνται τη νέα χρονιά τα δώρα για όλους τους συνταξιούχους και έρχεται νέο «ψαλίδι» στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ. «Οι ετήσιες απώλειες από τα νέα μέτρα υπολογίζονται σε δύο συντάξεις» σημειώνει ο δικηγόρος Δημήτρης Μπούρλος, που είναι ειδικός σε θέματα ασφαλιστικού δικαίου και προσθέτει «πρόκειται για τις μεγαλύτερες περικοπές που έχουν γίνει μέχρι σήμερα από τότε που ξεκίνησε ο χορός των μειώσεων».

Αρκεί να αναφερθεί πως η κατάργηση των δώρων αγγίζει 2,8 εκατομμύρια συνταξιούχους του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων. Παράλληλα 900.000 άτομα που υπερβαίνουν το όριο των 1.000 ευρώ θα δουν τη σύνταξή τους να μειώνεται από 5% έως και 20%.

1 Ορια ηλικίας
Ποιοι κλειδώνουν φέτος συνταξιοδοτικό δικαίωμα

Σαρωτικές είναι οι ανατροπές στα όρια ηλικίας, καθώς από τη νέα χρονιά θα απαιτείται η συμπλήρωση του 67ου έτους. Οσοι θέλουν να ανοίξουν ταχύτερα την πόρτα εξόδου θα πρέπει να συμπληρώσουν 40 έτη δουλειάς και το 62ο έτος της ηλικίας. Για να περιορίσουν τις επιπτώσεις των νέων ρυθμίσεων οι ασφαλισμένοι πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

Η αύξηση των ορίων ηλικίας δεν επηρεάζει όσους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2012. Για να «κλειδώσει» ταχύτερα το συνταξιοδοτικό δικαίωμα μπορούν να αναγνωριστούν φέτος έως και πέντε πλασματικά έτη (π.χ. στρατός, σπουδές, τέκνα).

• Οι μητέρες θεμελιώνουν δικαίωμα με τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης και την ανηλικότητα του τέκνου. Ετσι «κλειδώνουν» το δικαίωμα και μπορούν να αποχωρήσουν όποτε πιάσουν το όριο.
• Με τη συμπλήρωση 10.500 ημερών ασφάλισης θεμελιώνεται στα ασφαλιστικά ταμεία συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Οι ασφαλισμένοι μπορούν στη συνέχεια να αποχωρήσουν όποτε πιάσουν τις προϋποθέσεις που προβλέπονται τη χρονιά συμπλήρωσης της 35ετίας (37 έτη ασφάλισης φέτος και το 59ο ή 60ό έτος ανάλογα με το Ταμείο).
• Για όσους θέλουν να αποχωρήσουν με 10.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 7.500 στα βαρέα, οι ανατροπές συνεχίζονται μέχρι και το 2015.

2 Κύριες και επικουρικές
Νέα εισφορά 5% - 20% πάνω από τα 1.000 ευρώ

Καταργούνται από τη νέα χρονιά τα δώρα που δίνονται στους συνταξιούχους από τα ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης. Διπλά χαμένοι είναι όσοι παίρνουν πάνω από 1.000 ευρώ σύνταξη (άθροισμα κύριας και επικουρικής), καθώς μπαίνει νέα εισφορά από 5% έως και 20%.

Ειδικότερα προβλέπονται οι εξής περικοπές στις συντάξεις:

• Από 1.000,01 ευρώ και έως 1.500 ευρώ μείωση στο σύνολο του ποσού κατά 5%. Σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.000,01 ευρώ.
• Από 1.500,01 ευρώ έως 2.000,00 ευρώ μείωση κατά 10% και το ποσό που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.425,01 ευρώ.
• Από 2.000,01 ευρώ έως 3.000 ευρώ μείωση κατά 15% και σε κάθε περίπτωση το ποσό που εναπομένει δεν μπορεί να υπολείπεται των 1.800,01 ευρώ.
• Από 3.000,01 ευρώ και άνω μείωση 20%. Το τελικό ποσό δεν μπορεί να πέσει κάτω από τα 2.550,01 ευρώ.

Τέλος, συνεχίζει να «τρέχει» και το 2013 μία παλαιότερη διάταξη (του ν.3029/02) για τη μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης σε δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Η μείωση είναι 1% τον χρόνο προκειμένου σταδιακά το ποσοστό αναπλήρωσης να πέσει από το 80% στο 70% του συντάξιμου μισθού (το 2017).

3 Εφάπαξ
Αλλάζει ο υπολογισμός, παράθυρο για νέα μείωση

«Παράθυρο» για νέο γύρο περικοπών στα εφάπαξ ανοίγει με την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του βοηθήματος.

Οι αλλαγές θα «κλειδώσουν» στις αρχές της νέας χρονιάς, ωστόσο ο νέος τρόπος υπολογισμού θα τεθεί σε ισχύ από τον Ιανουάριο του 2014.

Στόχος είναι στα ταμεία πρόνοιας να εφαρμοστεί το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, με άμεση σύνδεση των εισφορών και των παροχών. Για την καταβολή του βοηθήματος αναμένεται να λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εργασιακού βίου, κάτι που θα επηρεάσει άμεσα και το χορηγούμενο ποσό.

Πάντως, η νέα χρονιά έχει και ευχάριστες ειδήσεις για τους δημοσίους υπαλλήλους, που περιμένουν έως και δύο χρόνια για την καταβολή του εφάπαξ. Στο Ταμείο θα δοθούν 1.13 δισεκατομμύρια με στόχο μέχρι το τέλος του 2013 να εκδοθούν 31.400 βοηθήματα.

1.000 εντάλματα
Με βάση το σχεδιασμό του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων τον Ιανουάριο θα βγουν 1.000 εντάλματα πληρωμής, τον Φεβρουάριο 1.900 και από τον Μάρτιο έως και τον Ιούνιο από 3.200 τον μήνα.

Το δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου θα βγουν συνολικά 3.300 βοηθήματα (από 1.650 τον μήνα) και από Σεπτέμβριο έως και Δεκέμβριο θα επιστρέψουμε στα 3.200 εντάλματα πληρωμής τον μήνα.

Τέλος εποχής...

Από τη νέα χρονιά μπαίνει τέλος στο ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικα τέκνα. Οσες γυναίκες δεν προλάβουν να θεμελιώσουν δικαίωμα θα δουν το όριο ηλικίας να αυξάνεται στο 67ο έτος της ηλικίας από την 1η Ιανουαρίου (όπου προβλέπεται μειωμένη θα δίνεται σε ηλικία 62 ετών).

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Συνταξιούχος ο οποίος εισπράττει σήμερα 1.300 ευρώ θα περιοριστεί στα 1.235 ευρώ καθώς το ποσό της σύνταξής του θα μειωθεί κατά 5% δηλαδή θα χάσει 65 ευρώ.

Συνταξιούχος ο οποίος εισπράττει 1.800 ευρώ θα χάσει 180 ευρώ, καθώς το ποσό της σύνταξής του θα μειωθεί κατά 10%.

Συνταξιούχος ο οποίος εισπράττει σήμερα 2.200 ευρώ θα περιοριστεί στα 1.870 ευρώ καθώς το ποσό της σύνταξής του θα μειωθεί κατά 15%. Επομένως θα παίρνει 330 ευρώ λιγότερα το μήνα.

Συνταξιούχος με σύνταξη 3,200 ευρώ (κύρια και επικουρική), θα παίρνει 2.560 ευρώ καθώς θα μειωθεί κατά 20%.

Κατερίνα Κοκκαλιάρη
 

Τι θα δείξει η μισθοδοσία του Ιανουαρίου
Κερδισμένοι και χαμένοι με το νέο καθεστώς παρακράτησης φόρου

Μειώσεις στις καθαρές μηνιαίες αποδοχές από την 1η Ιανουαρίου του 2013 από 2,81 μέχρι και 251,88 ευρώ για την πλειονότητα των μισθωτών και συνταξιούχων φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο καθώς αυξάνεται το ποσό του παρακρατούμενου φόρου μισθωτών υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ). Αντίθετα, αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος από 2,11 μέχρι 19,7 ευρώ τον μήνα θα έχουν οι μισθωτοί χωρίς παιδιά ή οι σύζυγοι με παιδιά και μεικτές μηνιαίες αποδοχές μέχρι 1.642 ευρώ λόγω μείωσης του παρακρατούμενου φόρου.

Από τις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών για τις μεταβολές στη παρακράτηση φόρου με βάση τη νέα φορολογική κλίμακα για τα εισοδήματα που θα αποκτήσουν μισθωτοί και συνταξιούχοι το 2013 προκύπτει ότι οι αυτοί που θα επιβαρυνθούν θα είναι περισσότεροι σε σχέση με αυτούς που θα ελαφρυνθούν.

Αναλυτικότερα, μείωση στη μηνιαία παρακράτηση φόρου θα έχουν οι φορολογούμενοι χωρίς παιδιά και η σύζυγος στα ζευγάρια με παιδιά εφόσον οι μηνιαίες μεικτές αποδοχές τους (χωρίς τις ασφαλιστικές εισφορές) από την 1-1-2013 είναι μέχρι 1.643 ευρώ (συνολικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημα μέχρι 23.000 ευρώ). Οι συγκεκριμένοι θα δουν με τη μισθοδοσία του Ιανουαρίου αύξηση των καθαρών αποδοχών τους 2,11 ευρώ έως και 19,7 ευρώ.

Ωστόσο όσοι από τους παραπάνω φορολογούμενους έχουν μηνιαίες μεικτές αποδοχές που ξεπερνούν τα 1.642 ευρώ θα υποστούν μείωση στις αποδοχές τους από 4,22 ευρώ έως και 202,63 ευρώ για αποδοχές πάνω από 7.143 ευρώ όφελος που κυμαίνεται από 7,04 μέχρι 14,07 ευρώ τον μήνα θα έχουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι με ένα παιδί και μηνιαίες μεικτές αποδοχές μέχρι 785,7 ευρώ.

Από κει και πάνω θα υπάρξουν επιβαρύνσεις της τάξης των 2,81 έως 216,7 ευρώ τον μήνα οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι με δυο παιδιά και μηνιαίες αποδοχές μέχρι 714,2 ευρώ δεν θα έχουν ούτε αύξηση ούτε μείωση στον παρακρατούμενο φόρο. Για όσους όμως οι αποδοχές είναι από 765,7 ευρώ και πάνω, θα υπάρξει αύξηση του μηναίου φόρου από 8,44 μέχρι 230,77 ευρώ όσοι έχουν τρία παιδιά και αποδοχές μέχρι 714,2 ευρώ ο παρακρατούμενος φόρος είναι μηδενικός, ενώ για αποδοχές από 785,7 ευρώ το ποσό του παρακρατούμενου φόρου αυξάνεται από 22,5 μέχρι και 251,88 ευρώ τον μήνα.

Οι παραπάνω μεταβολές στον παρακρατούμενο φόρο είναι αποτέλεσμα της κατάργησης του αφορολογήτου ορίου για τα παιδιά και της νέας φορολογικής κλίμακας που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2013 και προβλέπει τρεις συντελεστές: 22% για εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ, 32% για εισοδήματα μέχρι 42.000 ευρώ και 42% για υψηλότερα εισοδήματα. Στη θέση του αφορολόγητου ορίου των 5.000 ευρώ θα παρέχεται κλιμακωτή έκπτωση φόρου κατ΄ ανώτατο όριο 2.100 ευρώ τον χρόνο και για εισοδήματα μέχρι 42.000 ευρώ.

Κώστας Αντωνάκος

ΕΘΝΟΣ