Αυτός είναι ο τάφος των Φιλανθρωπηνών… Αποκαλύπτεται η ιστορία του Νησιού

ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ

Μία μοναδική στιγμή είχαν την ευκαιρία να ζήσουν αρχαιολόγοι και συντηρητές που πραγματοποιούν αναστηλωτικές κι άλλες εργασίες στη Μονή Φιλανθρωπηνών στο Νησάκι των Ιωαννίνων.

Και η στιγμή αυτή ήρθε σχεδόν αναπάντεχα... Στο καθολικό του Ναού, σε μία γωνία, εντόπισαν τον τάφο των κτητόρων του Μοναστηριού.

Ο ενταφιασμός ακολουθούσε το βυζαντινό τελετουργικό και όπως προέκυψε από την έρευνα που ακολούθησε, επρόκειτο για τα οστά δύο νεκρών.

Στον ίδιο χώρο, τελέστηκε μνημόσυνο από τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων Μάξιμο και στη συνέχεια τα οστά, τα οποία έχουν συγκεντρωθεί και έχουν βρίσκονται σε κασελάκια, θα επανατοποθετηθούν στο σημείο όπου εντοπίστηκαν.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε η Προϊσταμένη του Τμήματος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ρένα Καλογιάννη, ο χώρος όπου εντοπίστηκαν τα οστά, ερευνήθηκε σχολαστικά. Μάλιστα διαπιστώθηκε ότι ο τάφος βρίσκεται πάνω σε βράχο, γεγονός που αποκλείει προγενέστερες ταφές στο ίδιο σημείο.

Η ίδια, η συντηρήτρια του Τμήματος Αυγή Ευθυμιάδου και η αρχαιολόγος Έλενα Κατερίνη, δεν κρύβουν την συγκίνησή τους, όχι μόνο γιατί βρέθηκαν μπροστά στη συγκεκριμένη ανακάλυψη, αλλά και για το σύνολο του έργου που εκτελείται στη Μονή Φιλανθρωπηνών.

Η μονή του Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπηνών είναι το σημαντικότερο από τα μοναστήρια στο Νησάκι των Ιωαννίνων.

Η ονομασία της οφείλεται στην αριστοκρατική οικογένεια των Φιλανθρωπηνών που εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα από την Κωνσταντινούπολη μετά την άλωσή της το 1204 από τους Σταυροφόρους. Η οικογένεια των Φιλανθρωπηνών συνδέθηκε στενά με την ιστορία της μονής, καθώς μέλη της υπήρξαν ιδρυτές αλλά αργότερα και ανακαινιστές της.

Το καθολικό είναι άγνωστο πότε αρχικά κτίστηκε, ωστόσο το 1291/2, σύμφωνα με επιγραφή, ανακαινίστηκε από τον Μιχαήλ Φιλανθρωπηνό. Η σημερινή πάντως μορφή του είναι αποτέλεσμα των εργασιών που έγιναν τον 16ο αιώνα.

Η Μονή είναι κτισμένη, στον αρχιτεκτονικό τύπο του μονόχωρου ναού με θολωτό νάρθηκα και εξωνάρθηκες στη βόρεια, δυτική και νότια πλευρά.

Αρχικά ο ναός στεγαζόταν με ξυλοστέγη, ωστόσο κατά την ανακαίνιση του 1542 η ξυλοστέγη αντικαταστάθηκε με καμάρα.

Το καθολικό εικονογραφείται με θαυμάσιες τοιχογραφίες του 16ου αι., που έγιναν σε τρεις διαφορετικές φάσεις (1531/2, 1542, 1560). Οι αγιογραφίες που είναι έργα ανώνυμων ζωγράφων εντυπωσιάζουν για την πληθώρα των παραστάσεων και θεωρούνται από τα αριστουργήματα της μεταβυζαντινής ζωγραφικής.

Ο πλούτος των παραστάσεων (που χαρακτηρίζονται για το υψηλό επίπεδο τέχνης) και η ποιότητα της ζωγραφικής κάνουν το σύνολο αυτό μοναδικό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παράσταση των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, που εικονογραφούνται στο νότιο παρανάρθηκα.

Την τελευταία εικοσαετία πραγματοποιήθηκε σειρά εργασιών για την αναστήλωση και τη συντήρηση της Μονής, ενώ και σήμερα έργα βρίσκονται σε εξέλιξη.

Κομμάτι κομμάτι, η ιστορία του Μοναστηριού και μαζί του Νησιού συμπληρώνεται...